30 grudnia 2019

Systemy żywienia bydła mięsnego

Napisane przez Łukasz Matuszak

W hodowli bydła mięsnego najważniejszym czynnikiem wpływającym na opłacalność i wynik końcowy produkcji jest odpowiedni wybór systemu żywienia. Dawka, skład i struktura zadawanej paszy uzależniona jest od grupy zwierząt. Miarą żywieniową powinno być odpowiednie zbilansowanie składników żywieniowych uwzględniających pokrycie potrzeb energetycznych i białkowych wybranej grupy. Wyróżniamy trzy systemy system opasu bydła mięsnego: intensywny, półintensywny i ekstensywny.

Opas intensywny
Głównym celem tego systemu jest uzyskanie jak najwyższej masy końcowej w jak najkrótszym okresie. W systemie intensywnym zwierzęta podzielone są na grupy o wyrównanym wieku i wadze startowej. Najlepsze do opasu intensywnego są młode, czystorasowe, prawidłowo odchowane buhajki w wadze około 120-150kg . W tym systemie zwierzęta są przez cały okres opasu zamknięte w pomieszczeniach inwentarskich, nie korzystają z wybiegów ani okólników, aby na ruch nie tracić zbędnej energii. Cała dawka żywieniowa oparta jest na paszach treściwych, silnie skoncentrowanych i wysoce energetycznych. Udział pasz objętościowych jest niski. Stosuje się wysoce energetyczną kiszonkę z kukurydzy, ale w niewielkiej ilości i dietetycznie siano. Pasze treściwe powinny stanowić, co najmniej 50% suchej masy dawki żywieniowej. W początkowym okresie opasu będzie to, minimum 2 kg paszy treściwej na sztukę. Podając odpowiednio zbilansowane dawki pokarmowe powinniśmy osiągnąć minimalny przyrost dobowy 1000g/dobę a przy odpowiednim doborze rasy i żywienia przyrosty mogą wynosić nawet 1600g/dobę. Zwierzęta powinny osiągnąć wagę końcową około 600 kg w 15 miesięcy. Opas intensywny jest jednym z droższych systemów żywieniowych ze względu na duże zużycie pasz treściwych, które w żywieniu zwierząt zaliczane są do pasz drogich.

Opas półintensywny
To wyśrodkowany system żywienia, który łączy system intensywny i ekstensywny. Pozwala ograniczyć koszty z żywienia intensywnego oraz zwiększyć przyrosty i opłacalność z systemu opasu ekstensywnego. System ten bardzo dobrze przyjął się w Polsce i jest obecnie stosowany w większości gospodarstw zajmujących się produkcją bydła. Stosowany najczęściej w gospodarstwach posiadających znaczne areały trwałych użytków zielonych. W tym systemie zwierzęta około półroczne, w pierwszym okresie opasu, utrzymywane są na pastwiskach, gdzie główną bazę paszową stanowi świeża zielonka. Zwierzęta rozbudowują i przystosowują swój przewód pokarmowy do pobierania dużych ilości pasz. Po zakończonym okresie pastwiskowym wracają do budynków inwentarskich, gdzie żywione są zgodnie z systemem intensywnym. W tym momencie występuje zjawisko ,,kompensacji wzrostu’’, co oznacza, że zwierzęta przechodzą na żywienie intensywne wysoko skoncentrowanymi paszami treściwymi po powrocie z pastwisk, gdzie były minimalne niedożywione. W takim momencie można uzyskać dobowe przyrosty dochodzące do 1500g/dobę. W fazie końcowej opasu masa buhajków powinna wynosić od 550 do 670 kg w wieku około 22-24 miesiące. Jest to system tańszy od intensywnego a nieco dłuższy okres opasu i początkowy brak stosowania pasz treściwych obniżają znacząco koszty żywienia zwierząt.

Opas ekstensywny
Główne założenia systemu ekstensywnego to jak najtańsze żywienie z jak największym udziałem wszystkich pasz wytwarzanych w gospodarstwie. Całe żywienie oparte jest na żywieniu świeżymi zielonkami pastwiskowymi. Zwierzęta w ciągu swojego życia korzystają z dwóch sezonów pastwiskowych. Po pierwszym okresie pastwiskowym wracają do budynków inwentarskich, gdzie w okresie zimowym ich główną bazą pokarmową są tanie pasze objętościowe tj.: siano, sianokiszonki, słomy jęczmienna i owsiana oraz odpady przemysłu rolno-spożywczego: wysłodki, wycierka ziemniaczana. Z rozpoczęciem drugiego okresu pastwiskowego zwierzęta wracają na świeżą darń. Są starsze i świetnie wykorzystują zielonkę pastwiskową do zwiększania swoich przyrostów i poprawy umięśnienia. W tym systemie zwierzęta przyrastają przeciętnie 500-650 g/dobę. W wieku około 24 miesięcy osiągają 400-550 kg. System ekstensywny to najtańszy system opasu wiążący się z silną minimalizacją kosztów. Wadą tego żywienia są często słabo umięśnione i silnie otłuszczone buhajki, co przekłada się na niższą cenę półtuszy. Przy dużej ilości zwierząt system potrzebuje dużych areałów użytków zielonych.

Czytany 2079 razy