Zanim rolnik zaplanuje nawożenie swoich pól zgodnie z zasadami obowiązującymi od 12 lipca 2018r - zawartymi w Programie działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu - musi pamiętać o najważniejszym, a mianowicie jak zadbać o właściwy odczyn gleby.
Według Wikipedii odczyn gleby to: właściwość gleby wyrażona przez stosunek stężenia jonów wodorowych H+ do jonów wodorotlenkowych OH- w roztworze glebowym lub roztworze równoważnym z glebą. Odczyn wskazuje na kwasowość lub zasadowość gleby”.
Odczyn gleby |
pHKCl |
Silnie kwaśny |
<4,5 |
Kwaśny |
4,5-5,5 |
Lekko kwaśny |
5,6-6,5 |
Obojętny |
6,6-7,2 |
Zasadowy |
>7,2 |
Odpowiednie pH gleby to podstawa do prawidłowego rozwoju roślin. W Polsce duża część gruntów wykazuje odczyn kwaśny. Z kolei większość roślin preferuje odczyn zbliżony do obojętnego. Oczywiście są rośliny preferujące odczyn kwaśny. Zestawienie popularnych roślin kwasolubnych oraz zakresy, w jakich powinno się je uprawiać znajdują się w tabeli nr 2.
Odpowiedzią rządu a wsparciem dla rolników w temacie wapnowania jest: Ogólnopolski program regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie, więcej informacji dotyczących dofinansowania do wapnowania dostępnych jest na stronie https://www.cdr.gov.pl/aktualnosci/57-cdr-informuje/3007-dofinansowanie-do-wapnowania-gleby
Zakres ph |
ROŚLINY |
< 5,5 |
Borówki, żurawiny |
4,0 – 6,5 |
Ziemniak, żyto |
5,0 – 7,0 |
Pszenżyto |
5,5 – 7,0 |
Trawy pastewne, kukurydza |
6,0 – 7,5 |
Pszenica, burak cukrowy, jęczmień, lucerna |
By móc skutecznie nawozić pola należy poznać odczyn gleby oraz ilość składników znajdujących się w glebie. Najprostszym sposobem jest wykonanie analizy gleby. Jak to zrobić? Pierwszą i jedyną czynnością spoczywającą na rolniku jest pobranie prób glebowych i dostarczenie ich do laboratorium w celu wykonania analizy składu (np. na zawartość P, K, Mg oraz pH). Mając wyniki badań gleby (protokół z laboratorium) i na ich podstawie sporządzoną opinię o ilości nawozu wapnującego, jaką należy wysiać, można starać się o zwrot kosztów poniesionych na zakup wapna. Ale przed zakupem proszę zapoznać się z artykułem: O wapnowaniu nigdy dość wiedzy.
Znając zawartość składników z protokołu i mając uregulowany odczyn, można prawidłowo zaplanować nawożenie np. poprzez wykonanie planu nawożenia i ułożenie płodozmianu. Plan nawożenia powinien sugerować! a nie nakazywać odpowiednią ilość azotu do zastosowania pod roślinę zgodnie z Programem działań. Jak sama nazwa wskazuje jest to plan! Powinien być sporządzony przed rozpoczęciem kolejnego roku rolniczego. Potem w ciągu roku może ulec zmianie i najczęściej tak jest, bo rolnik stosuje różne nawozy w tym i te naturalne. Natomiast w planie jest ustalona już odgórnie maksymalna! dawka azotu dla danej uprawy na jednostkę powierzchni i jaki by rolnik nawóz nie zastosował nie może jej przekroczyć i kropka. Wniosek jest taki, że można zmieniać, ale limitu nie wolno przekroczyć! Szczegółowe informację dotyczące programu azotanowego dostępne są tutaj.
Źródła: https://pl.wikipedia.org/wiki/Odczyn_gleby [09.2019]
https://www.cdr.gov.pl/aktualnosci/57-cdr-informuje/3007-dofinansowanie-do-wapnowania-gleby
https://www.arimr.gov.pl/fileadmin/pliki/Publikacje-biblioteka/2018/Broszura_CC_na_strone_int..pl