Użytki zielone to zbiorowisko gatunków traw, roślin bobowatych oraz ziół, o sobie właściwym potencjale produkcyjnym oraz właściwościach żywieniowych, które określają wskaźniki lwu i WUŁ.
Produktywność, czyli zdolność plonotwórcza gatunku uwidacznia się przy stworzeniu mu optymalnych warunków rozwoju zgodnych z jego wymaganiami. Do najbardziej produktywnych roślin łąkowych zalicza się: mozgę trzcinowatą, życicę wielokwiatową, życicę westerwoldzką, życicę mieszańcową, lucernę siewną i mieszańcową. Mogą one osiągać plon powyżej 100 dt/ha s.m., czyli powyżej 500 dt/ha zielonki. Następna grupa, której produktywność mieści się w granicach od 50 do 100 dt/ha s. m. zawiera gatunki tj.: kupkówka pospolita, rajgras wyniosły, wyczyniec łąkowy, stokłosa bezostna, kostrzewa trzcinowa, kostrzewa łąkowa, życica trwała i koniczyna łąkowa. Średnia produktywność w wysokości od 25 do 50 dt/ha s.m. charakteryzuje gatunki tj.: wiechlina łąkowa, kłosówka wełnista, kostrzewa czerwona, tymotka łąkowa, konietlica łąkowa, mietlica biaława, wiechlina zwyczajna. Niską produktywność, poniżej 25 dt/ha s.m. posiadają gatunki tj.: grzebienica pospolita, drżączka średnia, tomka wonna, bliźniaczka psia trawka, nieuprawne gatunki kończyn wyk i groszków.
Poszczególne grupy produktywności zawierają gatunki mniej lub bardziej przydatne żywieniowo, czyli o wysokiej lub niskiej wartości wskaźnika lwu (liczba wartości użytkowej). Wysoko plonujący gatunek niekoniecznie ma równie wysoką wartość żywieniową. Te dwa parametry mają a przynajmniej powinny mieć duże znaczenie dla rolnika utrzymującego np.: krowy mleczne. Odpowiednio dobrana ruń łąkowa ma duży wpływ na wydajność mleka od krowy. Znając wartości użytkowe poszczególnych gatunków, które wchodzą w skład runi oraz ich procentowy udział w łące, możemy z dużym prawdopodobieństwem obliczyć wartość użytkową łąki, czyli wskaźnik WUŁ. Oto wartości użytkowe niektórych gatunków: mozga trzcinowata - 7, wyczyniec łąkowy - 9, kostrzewa łąkowa - 10, kostrzewa trzcinowa - 6, życica trwała - 10, życica wielokwiatowa - 9, życica mieszańcowa – 10, festulolium - 10, kostrzewa czerwona - 6, kupkówka pospolita - 9, tymotka łąkowa - 10, kłosówka wełnista – 5, śmiałek darniowy - 2, trzcina pospolita - 1, koniczyna łąkowa - 9, koniczyna biała - 10, koniczyna szwedzka - 9, komonica zwyczajna - 9, lucerna siewna - 10, mniszek pospolity - 6, babka lancetowata - 5, jaskier rozłogowy – (- 1), turzyca zaostrzona - 0, sit - 0, skrzyp błotny - (- 2) a szalej jadowity - (-3).
Skala od plus 10 do minus 3 zawiera przypisane do wartości rośliny łąkowe od najbardziej pożądanych do wręcz szkodliwych. Wartość maleje wraz ze spadkiem wartości pokarmowej (coraz więcej lignin, mniej cukru). Poniżej zera są rośliny produkujące toksyny szkodzące zwierzętom. Krowy o największej rocznej wydajności w granicach 9000-10 000 kg mleka powinny otrzymywać ruń bardzo dobrą, której wskaźnik wartości użytkowej łąki WUŁ wynosi 9-10. Taki wskaźnik uzyskuje się w polowych uprawach lucerny, lucerny z trawami i koniczynami, zakładanych na bardzo dobrych stanowiskach. Obniżenie wartości WUŁ o jeden punkt zmniejsza efektywność paszy łąkowej o około 1000 kg mleka od krowy. Łąki, których wskaźnik WUŁ mieści się w granicach 4,1-6 będą nadawały się dla krów o rocznej wydajności od 4100 do 6000 kg mleka.
Najwyższa wartość wskaźnika WUŁ 9-10 może być utrzymywana na gruntach rolnych 2-4 lata. Na łąkach trwałych, bezpośrednio po renowacji, uzyskuje się wskaźnik w zakresie od 7 do 9, ale z tendencją malejącą w kolejnych latach. Największą sztuką jest utrzymanie jak najdłużej poziomu wskaźnika w granicach 7-8. Można to osiągnąć poprzez eliminację zachwaszczenia chwastami tj.: jaskry, mniszek pospolity, ostrożeń, barszcz, rdesty, szczawie, przytulie, stosując herbicydy selektywne.
Literatura: „ Lwu i WUŁ, czyli wszystko zależy od składu botanicznego” prof. Roman Łyszczarz (UTP w Bydgoszczy)