Przyroda jest dobrem ogólnonarodowym, dziedzictwem pokoleń, dumą narodów. Polska wyróżnia się na tle innych krajów Europy faktem posiadania obszarów jeszcze nieskażonych, gdzie ludzka ingerencja nie poczyniła drastycznego spustoszenia. Charakterystyczna i jakże ważna bioróżnorodność w krajobrazie naszego kraju cieszy oczy nawet tych, co jej nie doceniają, ale chcą mieszkać w zielonym i urokliwym zakątku.
Po wejściu do Unii Europejskiej najcenniejsze przyrodniczo obszary Polski zostały włączone do Europejskiej Sieci Natura 2000. Jej celem jest zachowanie, ochrona i poprawa jakości najwartościowszych fragmentów naszego kontynentu. Ochroną objęte są gatunki roślin i zwierząt najrzadziej występujące oraz cenne przyrodniczo siedliska zagrożone wyginięciem. Zakwalifikowanie danego obszaru do Sieci Natura 2000 oznacza jego wyjątkowość przyrodniczą. Ostoje przyrody należące do Europejskiej Sieci Natura 2000 to: OSO - Dyrektywa Ptasia - Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków, SOO – Dyrektywa Siedliskowa – Specjalne Obszary Ochrony. Ostoja ptasia i siedliskowa mogą pokrywać się na tym samym obszarze. Większość obszarów Natura 2000 w Polsce to tereny obejmujące parki narodowe, krajobrazowe i rezerwaty, dla których już wcześniej opracowano plany ochrony i do których należy się stosować w odniesieniu do całego obszaru. Na pozostałych terenach Natura 2000 obowiązują inne zasady ochrony przyrody. Na obszarach tych ochronie podlegają tylko gatunki i siedliska uregulowane przepisami dyrektyw UE Ptasiej i Siedliskowej. Inne elementy przyrody nie są chronione, co nie znaczy, że są bezwartościowe.
Dla obszarów Natura 2000, aby pogodzić konieczność skutecznej ochrony przyrody i móc jednocześnie prowadzić działalność rolniczą czy gospodarczą, opracowuje się plany zadań ochronnych. Zadaniem takiego planu jest stworzyć obopólną korzyść pomiędzy ochroną zagrożonych gatunków i siedlisk a potrzebami ekonomicznymi. Wszelka działalność zarówno rolnicza jak i gospodarcza nie jest zabroniona o ile nie szkodzi środowisku. Na obszarach Natura 2000 nie wolno realizować przedsięwzięć, które mogłyby negatywnie wpłynąć na chronione gatunki roślin, zwierząt i siedliska. W przypadku ewentualnego zagrożenia inwestor, aby móc otrzymać od właściwego urzędu decyzję środowiskową i odpowiednie pozwolenia, musi przedstawić raport oddziaływania inwestycji na środowisko, który to raport podlega wcześniejszej ocenie RDOŚ - Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Procedura ta jest uregulowana stosownymi przepisami prawnymi w tym zakresie, a wszystko po to, aby gospodarzyć i jednocześnie nie szkodzić siedliskom i ptakom, dla których stworzono ostoję. W wyjątkowych sytuacjach, a takie mają miejsce (np.: Inwestycja w Dolinie Rospudy), państwo członkowskie musi wystąpić o opinię do Komisji Europejskiej. Plany zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 ustanawia Regionalny Dyrektor na okres 10 lat w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia. Kieruje się koniecznością utrzymania lub przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt.
W procedurze przygotowania planów biorą udział osoby i podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, dokumenty podlegają także konsultacjom społecznym. Szczegółowy tryb prac w tym zakresie określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000. Obecnie w Wielkopolsce trwają prace nad przygotowaniem planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Dolina Środkowej Warty PLB300002. Spotkania w tej sprawie odbyły się 20 października w Koninie i 13 listopada br w miejscowości Dąbie. W warsztatach uczestniczyli przedstawiciele gmin, pracownicy ARiMR, Ośrodków Doradztwa Rolniczego, pracownicy RDOŚ, nadleśnictwa oraz rolnicy. Podczas omawiania projektu planu zadań ochronnych wywiązała się dyskusja, uczestnicy wnosili uwagi i propozycje do projektu.
Literatura: Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 - Publikacja w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko;
strona http://poznan.rdos.gov.pl