Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło rok 2016 Międzynarodowym Rokiem Roślin Strączkowych, dlatego z końcem tego roku krótkie podsumowanie. W żywieniu bydła rośliny strączkowe (motylkowe grubonasienne) odgrywają niebagatelną rolę. Ich białko zawarte w paszy pełni rolę budulcową, wpływa na wzrost i rozwój zwierzęcia. Najczęściej, jako paszę, w postaci zielonek, kiszonek, sianokiszonek lub nasion, wykorzystuje się łubin, groch pastewny, seradelę, wykę i soję. Mokre zielonki stanowią wysokobiałkową paszę objętościową dostarczającą zwierzęciu od 3,5 do 4,5 MJ energii w 1 kg suchej masy. Coraz rzadziej spotyka się siano ze strączkowych, ponieważ podczas suszenia traci się najwartościowsze ich części, czyli liście.

Zielonki z roślin strączkowych są bogate w białko (15-25%), błonnik, składniki mineralne z przewagą fosforu, poza tym żelazo, magnez, potas, substancje czynne oraz witaminy: z grupy B, kwas askorbinowy ( witamina C), beta karoteny i witaminę E (te dwie ostatnie korzystnie wpływają na płodność zwierząt). Rośliny strączkowe są ubogie w witaminę D. Wszystkie (oprócz soi) w swoim składzie zawierają dużo więcej aminokwasów niż tłuszczów, dlatego są wykorzystywane, jako uzupełnienie niedoboru białka w paszy.

Należy jednak również mieć tą świadomość, że rośliny te w swoim składzie zawierają substancje niepożądane w żywieniu jak:

• Glikozydy cyjanogenne, które chronią roślinę w okresie wzrostu przed szkodnikami a ich nadmiar w organizmie zwierzęcia prowadzi do uniemożliwienia wykorzystania tlenu na poziomie komórkowym,
• Taniny – w okresie wzrostu rośliny w połączeniu z innymi białkami chronią ją przed patogenami grzybowymi i owadami, natomiast paszy nadają gorzki smak,
• Saponiny to związki fenolowe, w roztworach z wodą tworzą piany i emulsje o gorzkim smaku, powodują wzdęcia, dlatego ważne by nie poić bydła bezpośrednio po skarmianiu roślinami strączkowymi.

Oprócz zielonek wykorzystujemy też nasiona roślin strączkowych, jako paszę dla bydła. Nasiona te zawierają od 20 – 40 % białka i stanowią cenny komponent, wynoszący 10-15% racji dziennej. Białko roślin strączkowych zawiera w swoim składzie około 5-7 razy mniej metioniny, aminokwasu limitującego poziom produkcji mleka, niż lizyny. Należy pamiętać, że nasiona strączkowych zawierają substancje anty żywieniowe, które nadają paszy gorzki smak, przez co obniżają strawność i przyswajalność innych składników pokarmowych.

Wartość pokarmowa pasz krajowych wg IZ PIB -  2003r.

Jednostki systemu białkowego – zapotrzebowanie na białko:

• BTJN I BJTE – to białko trawione w jelicie cienkim, pierwsze obliczone na podstawie dostępnego w żwaczu azotu, drugie obliczone na podstawie dostępnej w żwaczu energii.

• BJT – białko trawione jelitowo.

Jednostki systemu energetycznego – wartość energetyczna paszy:

• JPM – jednostki paszowe produkcji mleka,

• JPŻ – jednostki paszowe przyrostu opasów (dossche.com.pl).