Prawidłowe pobranie i wykonanie analizy glebowej jest bardzo ważne i stosunkowo niedrogie. Najbardziej odpowiednim terminem na pobranie prób jest:
- okres jesieni po zbiorach, kiedy gleba jest wyczerpana ze składników pokarmowych oraz
- okres wczesnej wiosny tuż przed zastosowaniem nawożenia mineralnego.
Pobieranie prób z pól po zastosowaniu nawożenia mineralnego czy też obornika nie ma sensu, ponieważ nie otrzymamy wiarygodnego pomiaru zasobności gleby. Aby otrzymać prawidłowe wyniki należy właściwe i w odpowiednim terminie pobrać próbki glebowe.
Oto kilka wskazówek jak to zrobić:
- Sporządzić szkic pól przeznaczonych do pobierana próbek (można wykorzystać kopie map, które wysyła ARiMR razem z wnioskiem), ważna jest dobra znajomość położenia i wielkości pól (np.: nazwa własnaJ), żeby po otrzymaniu wyników bez wątpliwości wiedzieć, który wynik jest dla którego pola.
- Na szkicach pól należy zaznaczyć powierzchnie poszczególnych upraw (należy pamiętać, że próbki pobiera się z pola z jedną uprawą; jeżeli na działce ewidencyjnej znajduje się kilka różnych grup upraw (roślin) to każda z nich jest odrębnym polem, dla którego należy wykonać analizę gleby).
- Próbka powinna być pobrana z użytku rolnego o podobnym typie, rodzaju, gatunku gleby, zbliżonych warunkach agrotechnicznych i nie powinna przekraczać powierzchni 4 ha ( np.: gdy pole składa się z kilku mniejszych działek ewidencyjnych stanowiących jedno pole a z wykazu gruntów rolnych wiemy, że jest to V klasa UR i uprawia się na nim wyłącznie jeden gatunek).
- Powierzchnię pola (może to być grunt orny, ale także łąka czy pastwisko), z którego uzyskuje się jedną tzw. próbkę ogólną, należy zaznaczyć na mapie czy szkicu i opatrzyć numerem. Próbkę ogólną umieszcza się w specjalnym, czystym pudełku lub woreczku foliowym i oznacza tym samym numerem, co pole na szkicu. Jeżeli pól jest kilka to następne próbki i pola oznaczamy kolejnymi numerami.
- Jeżeli ma to być podstawowe badanie zasobności gleby, czyli na oznaczenie zawartości fosforu (P), potasu (K), magnezu (Mg) oraz pH gleby próbka ogólna powinna ważyć około 0,5 kg i być w miarę sucha.
- Aby przygotować taką próbkę ogólną z maksymalnej powierzchni 4,00 ha trzeba pobrać pojedyncze próbki gleby tzw. pierwotne
- z 20 różnych punktów pola (np.: po przekątnych) dla gruntów ornych lub
- z 40 punktów pola dla gleb organicznych i trwałych użytków zielonych.
- Z gruntów ornych pobiera się próbki gleby z warstwy 0-20 cm. Na użytkach zielonych górną warstwę 0-5 cm należy ściąć i pobrać próbki do głębokości 15 cm, jeżeli pobiera się próbki z pola wcześniej oranego to, przed pobraniem, miejsca pobierania próbek trzeba dokładnie ugnieść.
- Pobrane z pola próbki pierwotne należy dokładnie wymieszać np.: we wiadrze, odważyć 0,5 kg (około 2 szklanek) a następnie taką próbkę ogólną (reprezentacyjną) wysłać do badania wraz z kartami opisującymi pola i danymi, do kogo one należą.
- Próbki pierwotne nie mogą być pobierane z miejsc po: stogach, pryzmach, kretowiskach, bruzdach, z obrzeży pól, miedz czy żwirowisk.
Do pobierania prób służy przyrząd o nazwie laska glebowa Egnera, którą wystarczy wbić pionowo w glebę, przekręcić, wyjąć i zsypać ziemię do pojemnika. Jeżeli nie ma dostępu do laski Egnera można wykorzystać szpadel, którym należy wykopać skibę a następnie odkroić 20 cm płat gleby z dołka. Taki płat ziemi mieści się akurat na całej wysokości części roboczej szpadla i najlepiej ze środka pobrać próbkę pierwotną do pojemnika. Gdy jest już wystarczająca ilość prób, wtedy po wymieszaniu wszystkich, pobiera się próbkę ogólną, przesypuje do specjalnego pudełka i oznacza takim samym numerem jak numer pola na szkicu. Pudełka z próbkami ogólnymi przekazuje się do badania w możliwie najkrótszym czasie od ich pobrania.
Informacje na temat pobierania prób można uzyskać u najbliższego doradcy gminnego www.wodr.poznan.pl/kontakt-wodr/zespoly-doradcze lub na stronie Stacji Chemiczno-Rolniczej www.schr-poznan.com/, w zakładce „Instrukcje”.
Każda Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza pobiera opłatę za wykonanie tej usługi na podstawie rozporządzenia i cennika. Próbki do badania można dostarczyć osobiście, wysłać pocztą lub przez kuriera. Można też zlecić pobranie próbek pracownikom terenowym Stacji. Na stronie SCR w Poznaniu można znaleźć najbliższego pracownika Stacji, który pomoże i zabierze próbki do badania po uregulowaniu należności. Na terenie kraju analizy glebowe wykonuje 17 Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych. W województwie wielkopolskim siedziba SCR znajduje się na ulicy Sieradzkiej 29 w Poznaniu. Można również skorzystać z usług firm prywatnych, ale po wcześniejszym sprawdzeniu wiarygodności i pozwoleń na taką działalność. Należy również porównać ceny za usługę!
Urszula Bachera doradca rolny WODR Poznań ZD w Koninie
zdjęcie www.uprawypolowe.pl