W okresie wczesnej jesieni następuje spiętrzenie prac wymagających koncentracji oraz zwiększonego wysiłku fizycznego. Czynniki te potęgują zagrożenia wypadkowe, a pośpiech uniemożliwia zorganizowanie pracy w taki sposób, by przebiegała bezpiecznie.

Niezależnie od rodzaju stosowanych przy uprawie roślin maszyn i narzędzi zagrożenia występują z powodu:

- złego stanu technicznego używanych ciągników i maszyn,

- niewystarczającego poziomu wiedzy technicznej użytkowników sprzętu,

- niestosowania środków ochrony indywidualnej,

- nieprzestrzegania zasad BHP i przepisów ruchu drogowego,

- wykonywania prac w pośpiechu, w niesprzyjających warunkach pogodowych,

- niedostrzegania lub ignorowania zagrożeń.

Zakres jesiennych  prac polowych jest bardzo zróżnicowany. Zróżnicowane są także zagrożenia zdrowia osób pracujących.

Przy pracach polowych, aby zmniejszyć ryzyko wypadku, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad:

● Przed przystąpieniem do pracy maszynami i urządzeniami należy zapoznać się z ich instrukcjami obsługi i przestrzegać stosownych zapisów.

● Agregowanie maszyn i narzędzi powinno być wykonywane jedynie przez kierowcę ciągnika chyba, że producent w instrukcji obsługi określa inny sposób.

● Przed wyjazdem z gospodarstwa na drogę publiczną należy zabezpieczyć zestaw w taki sposób, by nie stanowił zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego

( zabezpieczenia przed samoczynnym opadaniem i rozkładaniem, trójkąty wyróżniające, tablice ostrzegawcze, oświetlenie itd.).

● Po dotarciu na pole należy przygotować maszynę lub urządzenie do pracy w sposób opisany w instrukcji obsługi.

● Niedopuszczalne jest cofanie i wykonywanie nawrotów agregatem (ciągnik + maszyna) w położeniu roboczym.

● W pobliżu pracujących maszyn nie powinni znajdować się ludzie i zwierzęta.

● W ciągniku warto wozić apteczkę pierwszej pomocy , dzięki której można opatrzyć skaleczenia, nie zjeżdżając z pola do gospodarstwa. Jednak po powrocie z pola należy skonsultować się z lekarzem z uwagi na ryzyko zakażenia rany laseczką tężca na skutek jej zanieczyszczenia glebą lub obornikiem.

● Zabranie ze sobą do pracy w polu czystej wody i mydła umożliwi umycie rąk i twarzy przed przerwą na posiłek czy chociażby na odpoczynek.

● Wyjeżdżając do pracy dobrze jest zabrać ze sobą telefon komórkowy, który może być przydatny, jeśli zajdzie potrzeba wezwania pomocy.

● Wszelkie przekładnie i wał przegubowo-teleskopowy powinny być zabezpieczone wymaganymi osłonami.

● Przewożenie ludzi na ładunkach objętościowych jest niedopuszczalne.

● Po skończonej pracy czyszczenie i mycie maszyn może być przeprowadzane po odłączeniu napędów i wyłączeniu silnika ciągnika, o ile ciągnik napędzał maszynę.

● Wszelkie kontrole stanu technicznego, regulacje i doraźne naprawy mogą być wykonywane po uprzednim unieruchomieniu silnika ciągnika i odłączeniu napędu.

● Maszyny powinny być przechowywane w zadaszonych pomieszczeniach w sposób uniemożliwiający okaleczenie ludzi i zwierząt.

● W gospodarstwie należy wydzielić pomieszczenie, w którym można umyć ręce, przebrać się i przechowywać odzież roboczą oraz środki ochrony indywidualnej.

Jeśli w gospodarstwie są dzieci, to wykonując nawet najprostsze prace należy pamiętać, że w każdej chwili mogą  się one znaleźć w strefie zagrożenia.

Działanie z wyobraźnią i świadomością zagrożeń występujących przy pracach w gospodarstwie rolnym, szczególnie przy obsłudze maszyn i narzędzi jest najlepszym sposobem uniknięcia wielu ludzkich tragedii.

Opracowała na podstawie broszury KRUS: „Dobre praktyki BHP przy uprawie i zbiorze roślin okopowych”

Ewa Jakubowska - Kierownik Samodzielnego Referatu Prewencji ,Rehabilitacji i Orzecznictwa Lekarskiego PT KRUS w Koninie