04 stycznia 2022

Omacnica czy przezierka prosowianka?

Napisane przez Alfred Kuźnik

Omacnica prosowianka jest motylem z rzędu błonkoskrzydłych. Samice są koloru beżowego z poprzecznymi brązowymi paskami i jak to najczęściej w przyrodzie bywa są większe od samców i dużo mniej barwne; długość ich ciała dochodzi do 1,5 cm, natomiast samce osiągają około 1,2 cm. Rozpiętość skrzydeł samic dochodzi do 3,4 cm a samców do 2,5 cm. Samica omacnicy prosowianki żyje tylko 15 dni.

W tym roku latem zaobserwowałem wyloty motyli omacnicy prosowianki po 25 czerwca, wiosna była trochę chłodniejsza niż zwykle (e-dwin). Naloty skończyły się z pod koniec sierpnia. Szkodnik ten jest trudny do zwalczania, ponieważ prowadzi nocny tryb życia. Zwalczanie następuje poprzez zakładanie żółtych pułapek chwytnych w celu odłowienia jak największej ilości motyli omacnicy prosowianki.

Samice składają jaja w koloniach po 10 do 30 sztuk na spodniej stronie liścia kukurydzy, chroniąc je przed słońcem i przed wzrokiem drapieżników. Najczęściej na liściach od drugiego do jedenastego licząc od góry. W mojej praktyce stwierdziłem najwięcej kolonii jaj na liściach od czwartego do siódmego. Jaja obserwuje się również na trzecim i czwartym międzywęźlu. Kolonia jaj pokryta jest przeźroczystą tężejącą na powietrzu wydzieliną, która mocuje je do liścia, po to by nie pospadały. Larwy wylęgają się po upływie 7-15 dniach. Szkody w kukurydzy wyrządzają właśnie larwy, które są bardzo żarłoczne. Najpierw żywią się miąższem blaszki liściowej a po drugim linieniu wgryzają się w łodygi, nerwy główne liści i w kolby. W miejscu wgryzienia jest charakterystyczna wydalina (trociny). Rośliny w tych miejscach często łamią się, potem usychają i odpadają im kolby. Otwarte rany po żerowaniu są miejscem wnikania patogenów tj. np.: fuzarioza kolb. Po czwartym linieniu jesienią gąsienice omacnicy kierują się do szyjki korzeniowej, gdzie się przepoczwarczają i zimują. Omacnica może zimować w łodygach komosy, rdestu czy szarłatu, czyli roślinach wyglądem zbliżonych do kukurydzy, o dość grubych łodygach.

Zapobieganie występowaniu omacnicy prosowianki można prowadzić poprzez niszczenie resztek pożniwnych kukurydzy. Najnowszy system zwalczania omacnicy prosowianki polega na rozsiewaniu kulek preparatu biologicznego kruszynka za pomocą dronu lub tego samego preparatu, ale w postaci zawieszek.

Opracowanie: Alfred Kuźnik PZDR nr 6 w powiecie konińskim na podstawie obserwacji w systemie e-dwin.

Czytany 231 razy Ostatnio zmieniany 04 stycznia 2022