Właściwości plonotwórcze łąk i pastwisk zależą od ich zasobności w składniki pokarmowe, uwilgotnienia i składu botanicznego runi. Badania wykazały , że przesuszenie nowo założonej łąki na zasobnej glebie torfowej spowodowało wyginięcie roślin i degradację gleby. Optymalne uwilgotnienie gleby dla rozwoju roślin leży w granicach między wodną pojemnością polową, odpowiadającą 60%pojemności wodnej kapilarnej a tzw. wilgotnością początku hamowania wzrostu roślin. Granice optymalnej wilgotności dla każdego typu gleb są różne. Problem dostępności wody w glebie łąkowej zwraca główną uwagę na ilość wody i siłę wiążąca ją w glebie. Istnieją dwie granice dostępności wody: -dolna- poniżej której gleba jest za sucha i górna-powyżej której gleba jest nadmiernie uwilgotniona i odtleniona. Przy wyznaczaniu górnej granicy uwilgotnienia gleby bierze się pod uwagę m.in. zawartość powietrza w glebie. Orientacyjna wartość ciśnienia ssącego gleby przy średnio 10% zawartości powietrza odpowiada ciśnieniu ssącemu równemu 50 cm słupa wody. Dwie wartości graniczne dostępności wody pF=4,2 i pF=1,7 to wartości teoretyczne, odpowiadające minimalnej i maksymalnej zawartości wilgotności w glebie. Gleby łąkowe zajmują przeważnie niższe położenie terenowe, podlegające silniejszemu działaniu zarówno wody powierzchniowej jak i wody wgłębnej. Aby uniknąć przesuszenia rozpylonej wierzchniej warstwy gleby /runi/, zaleca się utrzymywanie poziomu wody gruntowej gleb łąkowych na głębokości 40-50 cm. W celu zwilżenia wierzchnich warstw gleby należy utrzymać stosunkowo wysoki co najmniej 45cm od powierzchni stan wody gruntowej, a dodatkowo przy wilgotności 75-80% pojemności wodnej objętościowej nastąpi osłabienie tempa mineralizacji.

Badania wykazały ,że maksymalna pojemność wodna objętościowa gleb torfowych waha się od 70-90 %, a pojemność wodna wagowa od 300-900%.Zostały opracowane specjalne normy osuszania łąk na glebach torfowych i murszowo-torfowych, które określają osuszenie: - minimalne 30-50 cm /odpowiada polowej pojemności wodnej/, -średnie – 45-70 cm, -maksymalne – 60 – 90 cm/minimalne dopuszczalne uwilgotnienie/. Zawartość wody w glebie, jej ilość jest czynnikiem selekcjonującym występowanie pewnych gatunków traw i innej roślinności łąkowej. Przy największej wilgotności gleby rosną dobrze: mietlica biaława, mozga trzcinowata, wiechlina błotna, wyczyniec łąkowy. Przy średniej wilgotności ok. 80% pojemności wodnej: życica wielokwiatowa, życica trwała, kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa i konietlica. Przy małej wilgotności ok.70% pojemności wodnej: kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa, kupkówka pospolita, rajgras wyniosły i stokłosa bezostna. Duży wpływ na plonowanie UZ, obok warunków glebowych i wilgotności mają: zagospodarowanie łąk, nawożenie i pielęgnacja. Na wysokość plonu UZ , oprócz wymieniowych powyżej wpływają znacznie warunki klimatyczne i atmosferyczne danego terenu panujące w danym okresie wegetacyjnym. Na ilość i jakość zebranego plonu masy zielonej niebagatelnie wpływa również technologia zbioru i konserwacji. Przestrzeganie w/w zaleceń pozwoli w korzystnych pogodowo latach zebrać dobry jakościowo plon w ilości 40 do 60 ton zielonej masy. 

Autor: Stanisław Żary PZDR w powiecie kępińskim

Źródło: Dane własne autora na podstawie własnych obserwacji i opracowań