Opacowanie i zdjęcie : Stefan Krzywiecki (starszy doradca ekonomista) - Powaiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w powiecie kępińskim, WODR w Poznaniu
Zwiększająca się produkcja młodego bydła opasowego na terenie powiatu kępińskiego w rejonach o niskim udziale łąk i pastwisk w strukturze użytków rolnych zmusza rolników do sporządzania kiszonek z roślin zbożowych lub mieszanek strączkowo –zbożowych, .tzw .GPS . Nazwa pochodzi od niem . Ganzpflanze Pflanze Silage- kiszonki z całych roślin . Rośliny zbożowe, zwłaszcza w mieszance z roślinami strączkowymi, uprawiane na GPS, wpływają korzystnie na strukturę i żyzność gleby. Uprawa ich nie wymaga wysokich dawek nawozów ,w przeciwieństwie do kukurydzy i nie ma konieczności stosowania herbicydów .Uprawa kukurydzy w monokulturze na tym samym polu przyczynia się do gromadzenia w glebie pozostałości środków ochrony roślin, co wpływa negatywnie na stan środowiska naturalnego. Do produkcji kiszonek(GPS-ów) z całych roślin zbożowych nadają się głównie zboża jare w czystym siewie i w mieszance z roślinami strączkowymi : wyka, peluszka ,łubin ,seradela. Rolnicy najczęściej wysiewają mieszankę w następującym składzie (kg/ha):owies 110,jęczmień 90,łubin słodki 20,peluszka 30 (razem 250 kg/ha).Najlepsze plony mieszanek strączkowo-zbożowych uzyskuje się na glebach średnio zwięzłych zasobnych w wapń i dobrze utrzymujących wilgoć, są to gleby III i IV klasy. Zalecane jest przedsiewne nawożenie mineralne w wysokości : 80 kg azotu, fosforu 40 kg i 80-100 kg potasu w czystym składniku na 1 ha. W razie potrzeby należy stosować chemiczną ochronę roślin. Optymalny termin zbioru należy określić biorąc pod uwagę najwyższą wartość pokarmową a zwłaszcza wysoka koncentrację składników energetycznych w wszystkich częściach roślin i okres przydatności mieszanki do zakiszania. Za optymalny termin koszenia mieszanki przyjmuje się okres którym zawartość suchej masy w całych roślinach mieści się w przedziale 30-40 %. Przypada to na okres końcowej dojrzałości mlecznej i początek dojrzałości woskowej ziarna. Praktycznie przyjmuje się okres ,w którym ze zgniecionego ziarna już nie wytryskuje jego zawartość ,lecz samo ziarno nie osiągnęło jeszcze pełnej dojrzałości . w tym samym czasie ziarni strączkowych (grochu ,łubinu) powinno być w stadium dojrzałości woskowej- strąki i dolne części łodyg zaczynają żółknąć ,a nasiona są jeszcze miękkie. Należy je wówczas skosić, a następnie podsuszyć, tak aby osiągnęły co najmniej 30 % suchej masy, Nie należy przetrzymywać zbyt długo zielonek na pniu celem uzyskania w nich mniejszej zawartości suchej masy ,ponieważ łodygi drewnieją i podlegają procesowi lignifikacji (zdrewnienie ścian komórkowych ). Przy sprzęcie roślin w stadium dojrzałości mleczno-woskowej ziarna plon zielonki wynosi 21-23 t/ha (7-8 t/ha suchej masy). W warunkach sprzyjającej pogody na drugi dzień po jednorazowym przetrząśnięciu przewiędnięta zielonka jest prasowana w cylindryczne bele i owijana folią. Bele z GPS-em należy składować w miejscu możliwie najmniej dostępnym dla gryzoni .Zebrany materiał nadaje się do skarmiania po upływie 6 tygodni od zakiszania. Kiszonka dobrej jakości powinna mieć jasnozieloną barwę z zachowaną wyjściową strukturą roślin, optymalną wilgotnością(30-35% suchej masy), umiarkowana kwasowością. Prawidłowo sporządzona kiszonka mieszanek zbożowych z strączkowymi charakteryzuje się dużą smakowitością i ma dobrą strukturę, zawiera ok 30 % suchej masy, ok 8-11% białka ( 80-100g/kg) w suchej masie i ok 26-28%włókna. W porównaniu z typową kiszonka z całych roślin kukurydzy charakteryzuje się wyższa zawartością białka i niższa o ok 10-15% koncentracja energii. Dobra kiszonka ma niewiele niższą wartość pokarmową od kiszonki z kukurydzy, można ją stosować w żywieniu zarówno krów mlecznych, opasów i cieląt .Przygotowanie kiszonek typu GPS jest łatwiejsze, nie wymaga wysoce specjalistycznego sprzętu, wystarcza typowy sprzęt do sporządzania sianokiszonek z traw. Ponadto po zbiorze kiszonek można zasiać dodatkowy poplon złożony z zbóż jarych i strączkowych i uzyskać przy sprzyjających warunkach pogodowych dość przyzwoity plon zielonek.
Opacowanie i zdjęcie : Stefan Krzywiecki (starszy doradca ekonomista) - Powaiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w powiecie kępińskim, WODR w Poznaniu
© Copyright WODR 2015. Wdrożenie: Solmedia.pl
ul. Sieradzka 29 | tel. 618 685 272, 618 630 411 | ||
60-163 Poznań | faks: 618 685 660 | ||
e-mail: wodr@wodr.poznan.pl |