Rolnik wnioskujący o płatności bezpośrednie zobowiązany jest do spełnienia norm dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa w Dobrej Kulturze Rolnej zgodnej z ochroną środowiska (normy DKR) oraz podstawowych wymogów z zakresu zarządzania. Powyższe normy i wymogi składają się na jeden mechanizm noszący wspólną nazwę zasady wzajemnej zgodności. Zasada wzajemnej zgodności oznacza powiązanie wysokości uzyskiwanych przez rolników płatności bezpośrednich, a także niektórych płatności w ramach PROW na lata 2014-2020 tj. płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW), rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych, na zalesianie gruntów rolnych, jak również płatności dobrostanowej ze spełnianiem przez nich określonych wymogów. Wymogi te zostały podzielone na następujące obszary:
•środowisko, zmiana klimatu oraz utrzymanie gruntów w dobrej kulturze rolnej;
•zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i zdrowie roślin;
•dobrostan zwierząt Normy Dobrej Kultury Rolnej Zgodnej z Ochroną Środowiską (DKR) dotyczą wszystkich gospodarstw posiadających grunty rolne.
Celem Dobrej Kultury Rolnej jest właściwe zarządzanie glebą poprzez przestrzeganie norm dotyczących: przeciwdziałania erozji gleby, ograniczania degradacji substancji organicznej, przeciwdziałania zmianom struktury gleby, zarządzania zasobami wodnymi w rolnictwie i ochroną wody oraz ukierunkowanie ich na wzmocnienie standardów w zakresie ochrony środowiska oraz zmiany klimatu. DKR 1 Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych W 2018 r., w związku z wejściem w życie „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”, zmianie uległy wymagane szerokości stref buforowych na terenie o dużym nachyleniu (stok o nachyleniu większym niż 10% - wzrost pochylenia terenu o 1 m na długości 10 m).
•Gnojowicy
nie stosuje się w odległości: 1)do 10 m lub – w przypadku terenu o dużym nachyleniu, w kierunku wód powierzchniowych – do 15 m od brzegu: jezior i zbiorników wodnych o powierzchni do 50 ha, cieków naturalnych, rowów, z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m liczonej na wysokości górnej krawędzi brzegu rowu, kanałów, lub 2) do 20 m lub – w przypadku terenu o dużym nachyleniu w kierunku wód powierzchniowych – do 25 m od: brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni powyżej 50 ha, ujęć wody, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów Prawa wodnego, obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego.
•Pozostałych nawozów azotowych (z wyłączeniem gnojowicy) nie stosuje się w odległości:
1)do 5 m lub – w przypadku terenu o dużym nachyleniu w kierunku wód powierzchniowych – do 10 m od brzegu: jezior i zbiorników wodnych o powierzchni do 50 ha, cieków naturalnych, rowów, z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m liczonej na wysokości górnej krawędzi brzegu rowu, kanałów, lub
2)do 20 m lub – w przypadku terenu o dużym nachyleniu w kierunku wód powierzchniowych – do 25 m od: brzegu jezior i zbiorników wodnych o powierzchni powyżej 50 ha, ujęć wody, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów Prawa wodnego, obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego.
Powyższe strefy buforowe mogą być zmniejszone o połowę w przypadku gruntów rolnych z uprawami oraz w przypadku stosowania nawozów przy pomocy urządzeń aplikujących je bezpośrednio do gleby lub podzielenia pełnej dawki nawozów co najmniej na 3 równe dawki, przy czym odstęp między zastosowaniem tych dawek nawozu nie może być krótszy niż 14 dni.
DKR 2 Przestrzeganie procedur wydawania zezwoleń w przypadku nawadniania
•Przy nawadnianiu gruntów rolnych wodami w ilości większej niż średniorocznie 5 m3 na dobę lub poborze wód podziemnych lub wód powierzchniowych w ilości średniorocznie większej niż 5 m3 na dobę w celu nawadniania, rolnik posiada pozwolenie wodnoprawne wydane w trybie określonym w przepisach działu IX Prawa wodnego.
DKR 3 Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniem
•Zabrania się wprowadzania bezpośrednio i pośrednio do wód podziemnych substancji szczególnie szkodliwych określonych w wykazie I załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych (Dz. U. poz. 1311), zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego”, w zakresie w jakim dotyczy to działalności rolniczej. (Nie dotyczy sytuacji, gdy substancje niebezpieczne są zawarte w ściekach bytowych lub komunalnych).
• Zabrania się wprowadzania do gleby substancji szczególnie szkodliwych określonych w wykazie II załącznika nr 1 do rozporządzenia w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, w zakresie w jakim dotyczy to działalności rolniczej. (Nie dotyczy sytuacji, gdy rolnik posiada pozwolenie wodnoprawne i przestrzega warunków w nim zawartych lub gdy substancje niebezpieczne są zawarte w ściekach bytowych lub komunalnych).
DKR 4 Minimalna pokrywa glebowa
•Powierzchnię stanowiącą co najmniej 30 % gruntów ornych, położonych na obszarach zagrożonych erozją wodną, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, pozostawia się pod okrywą ochronną gleby w terminie co najmniej od dnia 1 listopada do dnia 15 lutego. Pod pojęciem okrywy ochronnej gleby rozumie się: okrywę roślinną, ściernisko, resztki pożniwne, mulcz. DKR 5 Minimalne zagospodarowanie terenu odzwierciedlające warunki danego miejsca w celu ograniczenia erozji
•Grunty orne położone na stokach o nachyleniu powyżej 20º nie są wykorzystywane pod uprawę roślin wymagających utrzymywania redlin wzdłuż stoku lub jako ugór czarny. Można je wykorzystywać pod uprawę roślin wieloletnich, z okrywą roślinną lub ściółką w międzyrzędziach.
DKR 6 Utrzymanie poziomu materii organicznej gleby
•Zabrania się wypalania gruntów rolnych.
DKR 7 Zachowanie cech krajobrazu (zakaz przycinania żywopłotów i drzew w okresie wylęgu i chowu ptaków)
•Nie wolno niszczyć drzew będących pomnikami przyrody oraz rowów do 2 m szerokości znajdujących się na użytkach rolnych będących w posiadaniu rolnika.
•Rolnik jest obowiązany do zachowania oczek wodnych o łącznej powierzchni poniżej 100 m², które znajdują się na użytkach rolnych będących w posiadaniu rolnika.
•Zabrania się przycinania żywopłotów i drzew znajdujących się na użytkach rolnych będących w posiadaniu rolnika w okresie od 15 kwietnia do 31 lipca (z wyłączeniem wierzb, drzew owocowych i zagajników o krótkiej rotacji).
Wioletta Szkopek PZDR nr 8 w powiecie kępińskim
Źródło: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/normy-i-wymogi-wzajemnej-zgodnosci-cross-compliance2