Życie i każda działalność rolnicza jest uzależniona od energii elektrycznej. Patrząc obiektywnie nie ma dziedziny naszego życia, która nie byłaby uzależniona od energii elektrycznej. Zapotrzebowanie na tą cenną energię wzrasta wraz z rozwojem mniejszych miejscowości i wsi czyli gospodarstw rolnych. Każda nowa inwestycja to potrzeba energia elektryczna i to zarówno w każdym domu jak i na większym obszarze. Dostępność funduszy unijnych sprzyja nowym inwestycją w gminach a częste niekorzystne warunki atmosferyczne np. wichury powodują, że braki w przepływie prądu trzeba samemu rozwiązywać. Ciągłość dostaw energii elektrycznej z instalacji agroenenergetycznych i utylizacyjnych pozwoliłoby odwrócić negatywne zjawiska społeczne w niektórych regionach gdzie jest brak funduszy na inwestycje. Nastąpiłaby redukcja tych zjawisk co wpłynie na zrównoważony rozwój lokalnej przedsiębiorczości, opartej na naturalnych zasobach przyrodniczych i miejscowych odnawialnych źródłach energii.
Biogazownia jest to instalacja służąca przetwarzaniu biomasy w biogaz. Proces, w którym powstaje biogaz, nazywany jest fermentacją metanową. W procesie fermentacji metanowej wyróżniamy 4 etapy. Pierwszy etap to hydroliza, w której związki organiczne ulegają rozkładowi do prostych związków organicznych. Drugim etapem jest faza powstawania kwasów organicznych, do kwasów tłuszczowych, takich jak octowy, propionowy, masłowy. Kolejna faza to etap tworzenia kwasu octowego, w której następuje dalszy rozkład wyższych kwasów tłuszczowych do kwasu octowego. W czasie rozkładu materii organicznej do kwasów tłuszczowych, a później do kwasu octowego wydzielają się m.in. dwutlenek węgla oraz wodór. Z tych związków bakterie syntezują metan w ostatnim etapie produkcji biogazu. W komorze fermentacyjnej biogazowni wszystkie te etapy przebiegają równolegle.
Do produkcji biogazu w biogazowniach wykorzystywana jest biomasa. Aby jej wykorzystanie było uzasadnione, musi ona spełniać szereg warunków np.:
- Stosunkowo szybki przebieg biodegradacji,
- Znacząca produkcja biogazu,
- Odległość transportu biomasy do biogazowni powinna być jak najmniejsza
- Dostępność substratu najlepiej przez cały rok lub możliwość jego przechowania
Tylko niektóre rodzaje biomasy mogą fermentować samodzielnie. Odpowiednia i opracowana kompozycja substratów, wpłynie na stabilną i optymalną produkcję biogazu oraz umożliwia właściwą pracę biogazowni przez wiele lat.
Substraty wykorzystywane w biogazowniach:
- Odchody zwierzęce
- Biomasa roślinna
- Odpady z przemysłu spożywczego
Komora fermentacyjna to zbiornik, w którym zachodzi proces rozkładu materii organicznej i produkcji biogazu. Zbiornik jest zamknięty żelbetowy lub stalowy. Właściwy dobór komory fermentacyjnej jest konieczny aby zapewnić stałe warunki aktywności bakteriom metanowym, w całej objętości zbiornika. Bo niezwykle ważne jest optymalne mieszanie, co pozwala rozprowadzić równomiernie kolejne porcje substratu, utrzymać stałą temperaturę, pH, a także ma znaczenie dla uwalniania metanu. Bardzo ważna jest izolacja termiczna komory fermentacyjnej a także ogrzewanie zawartości komory.
Biogaz uwalniany w komorze fermentacyjnej gromadzony jest w zbiorniku magazynowym. Zbiornik biogazu zapewnia pojemność buforową dla urządzenia odbiorczego, np. agregatu kogeneracyjnego. Spalając gaz produkuje się jednocześnie prąd elektryczny oraz ciepło i o taki efekt właśnie chodzi.
Literatura: - Budowa i eksploatacja biogazowni rolniczych. Poradnik dla inwestorów zainteresowanych budową biogazowni rolniczych. Andrzej Myczko, Renata Myczko, Tomasz Kołodziejczak, Renata Golimowska, Jakub Lenarczyk, Zygmunt Janas, Andrzej Kliber, Jerzy Karłowski, Mirosława Dolska
- strona internetowa: www.biogazownie.pl
Janusz Michałowicz – PZDR Jarocin