Nadchodzi jesień, za oknem raz pada gęsty deszcz raz świeci piękne słonce. Taka pogoda to doskonała okazja na grzybobranie. Najciekawsze zbiory grzybów przypadają najczęściej w okresie późnego lata i wczesnej jesieni, zazwyczaj właśnie we wrześniu. A ponieważ grzybobranie to typowe polskie hobby okoliczne lasy przeżywają teraz  prawdziwe oblężenie. Grzyby jednak bywają nieprzewidywalne, ciężko powiedzieć kiedy i gdzie będzie prawdziwy wysyp. W niektórych lasach jest ich naprawdę sporo a w innych nie. Najlepsze dni na grzybobranie to pierwsze słoneczne dni po ulewnych deszczach, gdyż poszukiwane przez nas grzyby chętniej się wtedy pokazują.

W naszych lasach jako pierwsze pojawiają się zwykle pieprzniki jadalne, czyli kurki, które mają wielu zwolenników. Sezon na lisiczkę, czy kurzą nogę-bo również pod takimi nazwami figuruje kurka - trwa zwykle od czerwca do października. Kurki spotkać można głównie z siedliskach borowych, ukryte pod mchem lub pod stertą opadłych liści. Żyją w symbiozie ze świerkiem i sosną, a także z bukiem, grabem i dębem. Występuje gromadnie wśród ściółki leśnej, tworząc tzw. czarci krąg. Jak ją rozpoznać? Ma charakterystyczny wygląd. Owocnik ma żółtą lub rdzawożółtą  barwę. Młode kurki posiadają kapelusze wypukłe, które z wiekiem robią się coraz większe i pofalowane. Trzon kurki zwęża się ku dołowi. W smaku kurka jest delikatna, nieco pieprzna stąd też wzięła się nazwa pieprznik jadalny.

Innym popularnym w naszych lasach grzybem jest borowiki szlachetny (prawdziwek). Borowik szlachetny występuje zarówno w lasach iglastych, liściastych, jak i mieszanych. Grzyb ten tworzy mikoryzę z licznymi gatunkami drzew, jednak głównie ze świerkami dlatego najobficiej występuje w górskich drzewostanach świerkowych. Jego kapelusz  jest zwykle barwy białej, później piaskowej. Z czasem staje się brązowy. Kształt kapelusza początkowo jest gładki i półkolisty, później bardziej wypukły a powierzchnia jest matowa. Trzon jest koloru białego, szaro-białego lub piaskowego. U młodych osobników borowika szlachetnego trzon jest pękaty i głęboko osadzony w ziemi, później wydłuża się. Prawdziwek ma przyjemny zapach i lekko orzechowy smak.

Grzybobranie to nie tylko miło spędzony czas na łonie natury ale też możliwość zarobienia dodatkowych pieniędzy. Najwięcej można zarobić sprzedając grzyby bezpośrednio przy drodze, ale skupy również oferują atrakcyjne ceny, co przedstawia poniższa tabela.

Tabela 1. Średnie ceny grzybów w skupach.

Źródło: średnie ceny ze skupów z powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego na dzień 19.09.2017 r.

Wybierając się do lasu uważajmy na grzyby niejadalne i trujące, które mogą powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe a przede wszystkim na grzyby śmiertelnie trujące jak np. muchomor sromotnikowy czy piestrzenica kasztanowata, których zjedzenie prowadzi do uszkodzeń i niewydolność narządów miąższowych, tj. wątroby, nerek i śledziony, co w konsekwencji doprowadza do śmierci.

Jeśli mamy choćby cień wątpliwości lepiej zostawić grzyba na swoim miejscu. Na przykład kurki często mylone są z lisówką pomarańczowa, nazywaną także fałszywą kurką. Jak odróżnić fałszywą kurkę od tej prawdziwej? Lisówka pomarańczowa ma gęstsze blaszki i ciemniejsze owocniki.

Borowik również ma sobowtóra. Goryczak żółciowy potocznie nazywany szatanem jest grzybem niejadalnym. Łudząco przypomina prawdziwka. Występuje bardzo licznie w lasach iglastych. Mimo, że grzyb ten zaliczany jest w Polsce do niejadalnych, nie posiada on właściwości trujących czy zagrażających zdrowiu i życiu. Nie nadaje się do jedzenia jedynie ze względu na jego gorzki smak.

Jak odróżnić szatana od borowika szlachetnego?

Borowik szlachetny od goryczak żółciowego różni się kolorem miąższu kapelusza. Szatan jest bladoróżowy, a jadalny borowik żółty lub biały. Najprostszym sposobem jest oderwanie fragmentu grzyba i sprawdzenie czubkiem języka jego smaku. Szatan charakteryzuje się cierpkim, gorzkim smakiem.

Inne popularne i cenione przez nas gatunki grzybów to podgrzybki i koźlarze, rydze, czubajki, gąski i opieńki, a także rosnące pod ziemią trufle.

Jeśli nie mamy możliwości samodzielnie zebrać grzybów możemy je po prostu kupić. Najniższe ceny będą w marketach. Drożej wyjdzie nam zakup na targowisku lub prosto od grzybiarzy przy drodze, często jednak to ich zbiory są najświeższe no i możemy się targować.

 A jak poznać że grzyb jest świeży?

Należy zwrócić uwagę na to czy jest sprężysty, jędrny. Nie powinien być „połamany”. Warto też zerknąć czy nie jest robaczywy. Ogólnie powinien wyglądać tak by nie wzbudzał żadnych wątpliwości.