Znaczna większość rolników woli mięso pochodzące z własnego gospodarstwa. Szczególnie przed świętami nasila się ubój w gospodarstwach rolniczych. Jest on legalny ale tylko na użytek własny. Reguluje to rozporządzenie MRiRW z dnia 20 października 2010 roku Dz.U. 207 poz. 1370 w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny, oraz jego zmiana z dnia 27 stycznia 2015 roku Dz.U poz. 161.
Wymienione przepisy pozwalają dokonać uboju na użytek własny na terenie gospodarstwa zwierząt takich jak: owce, kozy, trzoda chlewna, drób, zajęczaki, cielęta do 6 m-ca życia.
Posiadacz zwierząt lub prowadzący gospodarstwo na, którego terenie będą ubite inne zwierzęta informuje na 24 godziny przed ubojem powiatowego lekarza weterynarii o zamiarze przeprowadzenia uboju. Może tego dokonać telefonicznie, lub na piśmie stawiając się osobiście w placówce oraz listownie w przypadku cieląt owiec i kóz, ze względu na obowiązek złożenia pisemnego oświadczenia odnośnie zagospodarowania SRM (materiału szczególnego ryzyka).
Zgłaszając planowany ubój należy podać:
- imię i nazwisko, adres, nr telefonu posiadacza zwierząt
- liczbę zwierząt poddanych ubojowi
- miejsce i termin uboju
- imię i nazwisko osoby wykonującej ubój
- zgłoszenie mięsa do badania poubojowego
W przypadku cieląt do 6 m-ca życia, owiec i kóz należy podać:
- numer indentyfikacyjny zwierzęcia,
- oświadczenie o zagospodarowaniu na koszt własny SRM
Przy uboju zwierząt należy przestrzegać wymagań weterynaryjnych, które są określone w przepisach o ochronie zwierząt, ochronie zdrowia , wymaganiach higienicznych.
Ubojowi poddaje się zwierzęta zdrowe, jeżeli były leczone, to po okresie karencji dla użytego produktu leczniczego oraz nie mogące pochodzić z gospodarstw lub obszarów podlegającym ograniczeniom nakazów lub zakazów. Ubój powinien odbywać się w sposób humanitarny, bez zbędnego zadawania bólu, oraz obecności dzieci.
Uboju mogą dokonywać osoby, które:
- ukończyły 18 lat,
- posiadają wykształcenie co najmniej zawodowe
- odbyły szkolenie teoretyczne i trzymiesięczną praktykę na stanowisku ubojowym pod nadzorem
osoby posiadającej 3 – letni staż na tym stanowisku
- kwalifikacje osoby dokonującej uboju muszą być potwierdzone stosownymi dokumentami.
Na użytek własny dozwolony jest ubój cieląt do 6 m-ca życia, owiec i kóz. Odpady poubojowe stanowiące materiał szczególnego ryzyka(SRM) podlegają utylizacji w zakładzie utylizacyjnym na koszt właściciela. Pokwitowanie dostarczenia materiału szczególnego ryzyka należy okazać w Inspektoracie Weterynarii.
Jeżeli ubijane są owce i kozy w wieku powyżej 18 m-ca życia, należy pobrać próbki na badanie TSE. Dokonuje tego lekarz weterynarii z mózgu zwierząt.
Obowiązkowemu badaniu podlega mięso z trzody chlewnej, nutrii i dzików na obecność włośni. Próbki do urzędowego lekarza weterynarii należy dostarczyć nie później niż 24 godziny od terminu uboju. Po ich dostarczeniu należy poinformować lekarza o wieku zwierzęcia, miejsca pochodzenia i z jakiej części zostało pobrane.
Za nie spełnienie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa na użytek własny grożą sankcje finansowe od 100 do 2000 zł.