W dniach 28-29 września 2011 r. w Centrum Wystawowo-Szkoleniowym w Sielinku odbyła się konferencja dotycząca przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 r. Organizatorem konferencji była Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA z siedzibą w Warszawie.
Materiały z konferencji do pobrania na stronie: www.fapa.com.pl (w zakładce "aktualności").
Konferencję otworzył Dyrektor Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Ryszard Jaworski, a krótkim wstępem poprzedził Prezes Wojewódzkiego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych Ryszard Napierała.
Pierwszy dzień konferencji poświecono na omówienie aktualnego kształtu Wspólnej Polityki Rolnej, (WPR) i stopnia wykorzystania przez Polskę środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Szczególną uwagę poświęcono Wielkopolsce i realizacji na jej obszarze działań wchodzących w skład Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Zagadnienia ogólne dotyczące całej Unii Europejskiej oraz wdrażania WPR na terenie całego naszego kraju omówił Michał Marciniak z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, drugi prelegent Rafał Klimek Zastępca Dyrektora OR ARiMR w Poznaniu skoncentrował się na Wielkopolsce, przedstawiając za pomocą szczegółowych wykresów liczbę wniosków składanych w ramach różnych działań PROW na terenie naszego województwa. Okazuje się, że Wielkopolska przoduje w wykorzystaniu środków unijnych w ramach wielu działań, w tym m.in. w realizacji działania 114 „Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów", które to działanie ma na celu dostosowanie gospodarstw rolnych do zasad wzajemnej zgodności (cross compliance). W okresie 2009 - 2011 r. złożono dotychczas ponad 4000 (w tym 1452 w 2011 r.) wniosków w ramach tego działania.
Na zadawane przez uczestników pytania odpowiadała również Pani Zofia Szalczyk Zastępca Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pani Szalczyk m.in. przyznała rację przedstawicielowi spółdzielni rolniczej, który zwrócił uwagę na to, że spółdzielnie jako specyficzne podmioty mają utrudniony dostęp do pomocy unijnej w ramach PROW i wyraziła pogląd, że sytuacja ta powinna ulec zmianie w przyszłości.
Drugi dzień konferencji poświęcono omówieniu przyszłości WPR w nowym okresie programowym 2014 - 2020. Wskazano przyczyny konieczności reformy WPR, w tym:
• gospodarcze związane z bezpieczeństwem żywnościowym UE i globalnym - szacuje się, że globalna populacja wzrośnie do 2050 roku do 9 mld, w związku z czym produkcja globalna żywności powinna wzrosnąć o 70% (w stosunku do stanu z 2009 r.),
• środowiskowe związane z koniecznością ochrony środowiska naturalnego, wykorzystania biogazów – 9% ogółu gazów cieplarnianych emitowanych na globie pochodzi właśnie z rolnictwa,
• terytorialne związane ze wzmocnieniem spójności wewnątrz UE, zapewnieniem różnorodności rolnictwa.
Dotychczasowe reformy będą kontynuowane, interwencje rynkowe i wsparcie cen będą podlegały stopniowym ograniczeniom, wsparcie bezpośrednie będzie uzależnione od spełnienia wymogów cross-compliance. Powstanie nowy PROW, nowy system płatności bezpośrednich (uwzględniający aktywnych rolników, tzw. element zielony, specyfikę małych gospodarstw, zakładający równe płatności na oznaczonym terytorium) i nowe regulacje rynkowe. Kształt przyszłej WPR nadal jednak jest uzgadniany przez państwa członkowskie. Polska opowiada się m.in. za budżetem rolnym nie mniejszym niż obecny, za utrzymaniem obecnej struktury I i II filaru oraz rynków rolnych, za uproszczonym systemem płatności powiązanym z powierzchnią użytków rolnych oraz wsparciem dla ONW, za zasadą „sprawiedliwości" WPR zapewniającą równą konkurencję rolnikom z różnych państw. Celem polskiej prezydencji będzie przygotowanie reformy WPR uwzględniającej wiele z powyższych założeń.
W konferencji uczestniczyło ok. 100 gości, a wśród nich rolnicy, przedstawiciele organizacji rolniczych, przedsiębiorcy rolni, doradcy rolniczy i inne osoby. Zakwaterowanie i wyżywienie organizator konferencji zapewnił w obiektach Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
Michał Borówczak
