W dniu 5 lipca 2005 roku mija 116 lat od chwili gdy ukazał się pierwszy numer „Poradnika Gospodarskiego” pisma, które wyrosło z woli przetrwania i chęci wygrania tego, co dla pokoleń Polaków było marzeniem i nadzieją ? wygrania walki o wolność, zachowanie świadomości narodowej, oraz własnego języka. W połowie ubiegłego wieku synowie ziemi Wielkopolskiej wyciągnęli praktyczne wnioski z przegranych powstań, zaczęli organizować walkę z zaborcą na polu ekonomicznym.
Przeciwstawiani się prowadzonej przez Niemcy polityki germanizacji i wyniszczenia ekonomicznego przede wszystkim poprzez rozwijanie oświaty rolniczej w celu naturalnego wzmocnienia gospodarstw. W tym czasie powstają i upadają liczne polskie organizacje, stowarzyszenia i pisemka. Powstałe w latach pięćdziesiątych różne polskie towarzystwa rolnicze jednoczą się w 1871 roku w Centralnym Towarzystwie Gospodarczym, które sprawy rozwoju kółek rolniczych powierza Maksymilianowi Jackowskiemu. Wtedy zachodzi potrzeba wydawania własnego pisma. Z inicjatywy M. Jackowskiego ? Antoni Brownsford podejmuje się wydania pisma Poradnik Gospodarski. Pierwszy numer czasopisma ukazał się 5. VII. 1889 r. i miał 4 strony druku formatu A-4.
Ówczesny Poradnik Gospodarski zamieszczał głównie odpowiedzi na pytania, artykuły rolnicze, wiadomości z praktyki rolniczej, rozmaitości oraz prowadził dział porad prawnych, a od 1916 roku wydawał dodatek Gospodyni Wiejska. W okresie zaborów Poradnik Gospodarski nie tylko uczył dobrego gospodarowania, ale spełniał też często rolę jedynego dostępnego podręcznika języka polskiego. Jego oświatowa praca nie pozostała bez wpływu na uświadomienie społeczne i polityczne warstw chłopskich ? późniejszych uczestników Powstania Wielkopolskiego.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego ( 1919 ? 1939) był nadal podstawowym środkiem informacji i poradnictwa fachowego. Statutowym obowiązkiem każdego członka kółka rolniczego było prenumerowanie czasopisma, a jego opłata mieściła się w składce członkowskiej. Od 1920 roku Poradnik rozszerza liczbę dodatków , o takie jak: Ogrodnik, Rolnik Spółdzielca i Ognisko Rodzinne. W 1923 roku przy Poradniku Gospodarskim zostaje otwarta Rolnicza Księgarnia Nakładowa, której zadaniem było zaopatrywanie kółek rolniczych w biblioteki rolnicze. Od 1926 roku Poradnik Gospodarski staje się również organem Związku Stowarzyszenia Plantatorów Buraka Cukrowego Wielkopolski i Pomorza. Ostatni numer czasopisma ukazał się 27. VIII 1939 roku. Wybuch wojny zamyka 50-letni dorobek wydawniczy.
Po II wojnie w 1947 roku podjęta zostaje próba wznowienia wydawnictwa, jednak okazuje się bezowocna. Dopiero w 1954 roku, z inicjatywy ośrodka poznańskiego utworzona zostaje mutacja Małego Poradnika Rolnika dla 5 województw zachodniego regionu kraju. Dopiero od stycznia 1957 r. na mocy decyzji Prezydium WRN w Poznaniu wznowione zostaje wydawanie Poradnika Gospodarskiego, a przyczynił się do tego: Ryszard Bociński, Edward Dębowski, Stefan Hoser, Kazimierz Jankiewicz, Jan Karłowski, Mieczysław Piotrowski, Zbyszko Tuchołka, Władysław Tesecki, Władysław Tatka. Wznowiony w 1957 r.
Poradnik Gospodarski podjął działalność w zakresie podnoszenia wiedzy z zakresu podnoszenia produkcji rolnej oraz pielęgnowania wysokiej kultury rolnej Wielkopolski, Pomorza i Ziemi Lubuskiej. Ukazują się artykuły na temat stosowania kwalifikowanego materiału siewnego, organizacji rejonów uprawy sadzeniaków ziemniaka, budownictwa wiejskiego, prostych form kooperacji w zakresie produkcji materiałów budowlanych, spraw związanych z regulacją prawa własności na gruntach nadawanych reformą i ich klasyfikacją.
Dużo miejsca zajmują sprawy inseminacji, żywienia zwierząt, nawożenia mineralnego i ochrony roślin. Poradnik Gospodarski uczy wieś prawidłowego gospodarowania i stosowania sprzętu rolniczego w procesach produkcyjnych oraz propaguje ideę pracy w kółkach rolniczych.
Poradnik Gospodarski w całym swym okresie i tak już pozostało do obecnej chwili, ma liczne grono autorów i współpracowników. Do Poradnika piszą pracownicy naukowi Akademii Rolniczej w Poznaniu, Bydgoszczy, terenowych zakładów naukowo ? badawczych, stacji, zakładów i instytutów doświadczalnych oraz Ośrodka Doradztwa Rolniczego Sielinko. W ostatnim okresie do grona autorów dołączyli pracownicy naukowi Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Akademii Techniczno ? Rolniczej w Olsztynie i Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
Od stycznia 1992 roku Poradnik Gospodarski wprowadza nową winietę pisma i precyzuje linię programową. Ale cel jaki nakreślili jego założyciele, a jest nim niesienie oświaty i postępu w celu poprawy poziomu życia rodzin rolniczych pozostał i będzie realizowany, bo w tym celu został właśnie powołany.
WYDAWCY PORADNIKA GOSPODARSKIEGO
Data wydania | Wydawca |
---|---|
5 lipca 1889 | Centralne Towarzystwo Gospodarcze |
1 stycznia 1920 | Wielkopolska Izba Rolnicza |
1938 | Wielkopolskie Towarzystwo Kółek Rolniczych |
1947 | Podjęto próbę wznowienia wydań Poradnika Gospodarskiego, jednak ukazało się niestety tylko kilka jego numerów |
1 stycznia 1957 | Decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu wydawany jest jako organ Związku Kółek Rolniczych dla Wielkopolski, Pomorza i Ziemi Lubuskiej |
1 kwietnia 1973 | Wydanie przejmuje Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne w Poznaniu i Poradnik Gospodarski jest wydawany jako czasopismo ogólnopolskie |
1 lipca 1991 | Prawa wydawnicze nabywa Ośrodek Doradztwa Rolniczego Sielinko z siedzibą w Poznaniu i nadal jest wydawany jako czasopismo ogólnopolskie |