Rozwój cywilizacyjny i rosnąca na świecie liczba ludności wiąże się ze wzrastającym zapotrzebowaniem na żywność, w tym produkty zwierzęce, jakie można otrzymać z chowu zwierząt. Ale intensyfikacja produkcji zwierzęcej, to zagrożenie dla środowiska naturalnego. Dlatego też w procesie inwestycyjnym, pośród wielu pozwoleń i decyzji, obecna jest też decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, tzw. decyzja środowiskowa. W momencie podjęcia decyzji o zamiarze realizacji inwestycji, trzeba sobie zdać sprawę, że taki dokument może być dla nas wymogiem. Decyzja środowiskowa, to dokument, który określa warunki, w jakich przedsięwzięcie będzie w jak najmniejszym stopniu ingerowało w środowisko. Należy ją uzyskać przed wystąpieniem o wydanie m.in. pozwolenia na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. I nie ma znaczenia, czy jest to budowa nowego obiektu, czy rozbudowa albo przebudowa istniejącego, procedury są takie same. Wzór wniosku o wydanie decyzji środowiskowej dostępny jest w urzędach gmin, zazwyczaj na stronach internetowych tych urzędów. Do wniosku potrzebne są załączniki, a podstawowym załącznikiem jest Karta informacyjna albo Raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko. O tym, czy inwestor będzie musiał uzyskać decyzję środowiskową, zdecyduje wielkość przedsięwzięcia, czyli liczba zwierząt (Duże Jednostki Przeliczeniowe inwentarza, tj. DJP), które chce on utrzymywać. DJP to umowna jednostka mówiąca o liczbie zwierząt hodowlanych lub chowanych w danym gospodarstwie, opowiadająca jednej krowie o masie 500 kg. Do przeliczania sztuk fizycznych na DJP służą specjalne współczynniki przeliczeniowe (przemnażamy liczbę sztuk fizycznych przez współczynnik przeliczeniowy). W zależności od tego, ile DJP inwestor ma zamiar utrzymywać, jego przedsięwzięcie zostanie zakwalifikowane do tych, które obligują do przygotowania raportu o oddziaływaniu na środowisko lub do tych, dla których taki raport może nie być wymagany. Zgodnie z zapisami rozporządzenia Rady Ministrów z 9.11.2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 z 2010r., poz. 1397) sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko koniecznie wymaga chów lub hodowla zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 DJP. Raport wymagany jest obowiązkowo w przypadku inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. grupa I). W tej sytuacji trzeba złożyć w urzędzie gminy wniosek o wydanie decyzji środowiskowej z dołączonym raportem o oddziaływaniu na środowisko planowanej inwestycji, pozostałe wymagane załączniki (kopia mapy ewidencyjnej poświadczonej przez właściwy organ, obejmującej teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obszar, na który przedsięwzięcie najprawdopodobniej będzie oddziaływać – zazwyczaj działki bezpośrednio sąsiadujące z działką inwestycyjną, a także wypis z rejestru gruntów dla działek objętych zakresem prawdopodobnego oddziaływania) i potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej. Inwestor zamiast raportu może złożyć Kartę informacyjną przedsięwzięcia wraz z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu (określenie szczegółowych informacji, jakie powinny znaleźć się w raporcie, poza tymi wymienionymi w ustawie). Karta informacyjna przedsięwzięcia to dokument, który zawiera podstawowe informacje na temat inwestycji opracowane w sposób zwięzły i skrótowy. Drugą grupę stanowią przedsięwzięcia, przy których o konieczności przygotowania raportu o oddziaływaniu na środowisko decyduje wójt, burmistrz lub prezydent miasta po konsultacji z regionalną dyrekcją ochrony środowiska i właściwym inspektorem sanitarnym (raport fakultatywny). Są to przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. grupa II). W tej sytuacji z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowej inwestor składa Kartę informacyjną przedsięwzięcia, wymagane załączniki oraz potwierdzenie dokonania opłaty skarbowej. Raport fakultatywny obejmuje inwestora w przypadku, gdy planuje on:
- chów lub hodowlę zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 60 DJP, ale nie większej niż 210 DJP,
- chów lub hodowlę zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 40 DJP, ale nie większej niż 60 DJP, jeżeli działalność ta będzie prowadzona w odległości mniejszej niż 100 m od terenów mieszkaniowych, innych zabudowanych z wyłączeniem cmentarzy i grzebowisk dla zwierząt, terenów zurbanizowanych niezabudowanych, terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz na obszarach objętych formami ochrony przyrody lub w otulinach form ochrony przyrody.
Raport o oddziaływaniu na środowisko, to dość złożony dokument uwzględniający oddziaływanie planowanej inwestycji na etapie realizacji, eksploatacji oraz likwidacji na poszczególne elementy środowiska i ludzi. Jest on jednym z kluczowych elementów oceny oddziaływania na środowisko (ooś). Ważnym rozdziałem w opracowywanym raporcie jest określenie wariantów eksploatacji inwestycji. Organ uzgadniający oraz organ wydający decyzję środowiskową ma wówczas możliwość oceny i wyboru wariantu najkorzystniejszego dla ludzi i środowiska. W raporcie uwzględnia się również oddziaływanie planowanej inwestycji na elementy przyrodnicze będące w jej zasięgu oraz zabytki i dobra materialne. Opisywane są również m.in. rzeźba terenu, warunki klimatyczne czy formy ochrony przyrody. Raport składany jest w 3 egzemplarzach (wersja papierowa i elektroniczna). W przypadku inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko po złożeniu przez inwestora raportu wójt, burmistrz lub prezydent miasta występuje do regionalnego dyrektora ochrony środowiska i do właściwego inspektora sanitarnego o uzgodnienie i opinię. W tym samym czasie organ gminy przeprowadza, trwające 21 dni, postępowanie z udziałem społeczeństwa. Zainteresowane osoby mogą składać wówczas uwagi co do planowanej inwestycji. Inwestor jest zobowiązany składać wyjaśnienia do takich uwag. Po uzyskaniu uzgodnień i przeanalizowaniu pozostałych materiałów dowodowych wójt, burmistrz lub prezydent miasta wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, co podaje do publicznej wiadomości. Stronom postępowania przysługuje prawo do odwołania od tej decyzji.
W przypadku złożenia wymaganych dokumentów wraz z Kartą informacyjną przedsięwzięcia, wójt, burmistrz lub prezydent miasta występuje, do regionalnej dyrekcji ochrony środowiska i do właściwego inspektora sanitarnego, o opinię co do konieczności przeprowadzenia procedury ocen oddziaływania na środowisko, a ostatecznie co do konieczności sporządzenia raportu, czy też jego zakresu. Dalsza procedura jest analogiczna, jak wyżej wymieniona.
Decyzja środowiskowa jest ważna 4 lata (6 lat, jeżeli organ ustali, że inwestycja realizowana jest etapowo), od momentu, kiedy stała się ostateczna. W tym czasie inwestor musi złożyć wniosek, celem uzyskania pozwolenia na budowę.
Czasem wymagane jest też przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Dzieje się tak zazwyczaj, gdy przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na ten obszar, a nie jest bezpośrednio związane z jego ochroną. Obowiązek oceny nakłada właściwy organ. Załącznikiem do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej jest w tym przypadku Karta informacyjna przedsięwzięcia, a jeżeli właściwy organ podejmie taką decyzję – raport o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko.
Źródło: 1. Decyzja środowiskowa-czym jest i jak ją uzyskać? Bydło, listopad 2012, str.50-53.
Wioletta Kmiećkowiak
Dział EOŚ WODR w Poznaniu