Wartości odżywcze chrzanu są nie do pogardzenia i dlatego warto w jadłospisie uwzględnić dodatek chrzanu do mięs, czy wędlin. Chrzan jest symbolem siły i zdrowia. Wartości odżywcze chrzan zawdzięcza dużej zawartości witaminy C, a także B i E, cukrów prostych, soli mineralnych- potasu, wapnia, magnezu, fosforu, żelaza, sodu, siarki. Zawiera również glikozydy, które decydują o właściwościach leczniczych i przyprawowych. Świeże liście i korzenie chrzanu mają działanie bakterio-, wiruso-, i grzybobójcze. Dodatek chrzanu do potraw pobudza wydzielanie soków trawiennych, wspomaga przemianę materii, poprawia pracę wątroby i nerek. Z uwagi na dużą zawartość witaminy C przetwory z chrzanu i z jego dodatkiem zwiększają odporność organizmu. Spożywanie chrzanu jest wskazane podczas kaszlu , czy stanów zapalnych zatok. Jednak osoby cierpiące na stany zapalne przewodu pokarmowego, schorzenia nerek, marskość wątroby nie powinny jeść chrzanu.
Najlepiej spożywać chrzan, gdy jest świeżo utarty. Wtedy należy w kuchni uchylić okno i w lekkim przewiewie utrzeć chrzan na tarce. Wyłożyć na sitko i przelać szybko gorącą wodą. Taki chrzan można użyć do przygotowania smacznych sosów na zimno lub na ciepło, czy dodać do ćwikły. Polecany do mięs wędzonych, szynki, czy tłustego mięsa wieprzowego. Chrzan jest wskazany jako dodatek do majonezów, jogurtu, sera białego, kapusty kwaszonej, ogórków, marchwi i wielu innych warzyw.
Liście chrzanu zabezpieczają żywność przed zepsuciem. Mięso, wędliny, masło, ser, jajka szczelnie owinięte czystymi liśćmi chrzanu zachowują dłużej świeżość, nie jełczeją, nie psują się, gdyż zawarte w liściach glikozydy siarkocyjnowe niszczą bakterie, wirusy i grzyby. Warto o tym pamiętać przy przewożeniu żywności w okresie letnim, kiedy panują wysokie temperatury.
Przepisy
SOS CHRZANOWY
Składniki:3 łyżki chrzanu, 1 winne jabłko, 4 łyżki gęstej śmietany lub majonezu, mały kubek jogurtu, 1 łyżeczka soku z cytryny, sól, cukier
Jabłka zetrzeć na tarce, skropić sokiem z cytryny i wymieszać z chrzanem, śmietaną i jogurtem. Doprawić do smaku solą i cukrem.
SOS WIELKANOCNY
Składniki: 4 Jajka ugotowane na twardo, 1 szklanka gęstej śmietany, 2 łyżki świeżo startego chrzanu, sok z połowy cytryny, po pęczku koperku, szczypiorku i rzeżuchy, sól, cukier
Żółtka przetrzeć przez sitko, utrzeć z sokiem z cytryny i chrzanem. Białka i zieleninę drobno pokroić , dodać śmietanę. Wszystko połączyć, doprawić do smaku i schłodzić w lodówce.
SURÓWKA Z CHRZANU Z JABŁKIEM
Składniki: 12 dag chrzanu, 20 dag jabłek, sok z 1 cytryny, 1/3 szklanki śmietany, sól, cukier,
Chrzan umyć, obrać i zetrzeć na tace. Zaraz skropić sokiem z cytryny i posolić. Jabłka umyć , obrać i zetrzeć na tarce. Połączyć z chrzanem, dodać śmietanę, przyprawić do smaku i wymieszać.
ĆWIKŁA Z CHRZANEM
Składniki: 50 dag buraków , 2 łyżki chrzanu tartego, sól, cukier, kwasek cytrynowy
Buraki umyć (nie obierać) i ugotować .Obrać i zetrzeć na tarce o drobnych oczkach. Dodać chrzan i doprawić do smaku, wymieszać.
Alicja Nowak