Organizm człowieka czerpie wodę z 3 źródeł tj. produktów stałych, napojów i spalania poszczególnych składników pokarmowych ( białek, tłuszczy i węglowodanów) - woda metaboliczna. Z pokarmami stałymi człowiek pobiera około 1 l wody, w postaci napojów około 1,5 l, a ze spalania składników mineralnych około 0,3 l. Woda wchodzi w skład wszystkich struktur komórkowych, jest głównym składnikiem krwi i płynów ustrojowych (osocze to 90% wody). Jest też nośnikiem substancji odżywczych po naszym organizmie, usuwa szkodliwe produkty przemiany materii, oczyszcza organizm z nagromadzonych toksyn, nawilża błony śluzowe i skórę. Pełni funkcje termoregulacyjne i zapobiega przegrzaniu organizmu.

Dobrym wskaźnikiem nawodnienia organizmu jest kolor  moczu. Jasny, słomkowy świadczy o odpowiedniej ilości wody w naszym organizmie, a ciemniejszy o jej niedoborze. Niedobór wody powoduje zaburzenia pracy serca, mniejsze ukrwienie mózgu, spadek elektrolitów, co z kolei może zaburzyć pracę mięśni i wywołać ich skurcze. Również pragnienie może objawiać się uczuciem głodu. Oznacza to, że jeśli jesteśmy głodni to powinniśmy się najpierw napić, a wodę najlepiej pić małymi porcjami w ciągu całego dnia- około 2 l.

Ważne - nie pijmy podczas posiłków – woda rozrzedza soki trawienne, zmniejsza precyzję ich działania, wydłuża czas trawienia i obciąża żołądek. Najlepiej odczekać pół godziny i dopiero wtedy napić się wody. Warto zacząć dzień od wypicia szklanki wody, która pobudza ruchy robaczkowe jelit i żołądka, pomaga oczyścić i ożywić przewód pokarmowy.

W wielu domach na stolach pojawia się naturalna woda mineralna zamiast napojów słodzonych. Jest to związane z jej właściwościami, które obejmują szereg różnorodnych cech dzięki którym możemy być zdrowi i cieszyć się dobrym samopoczuciem. Ogromne znaczenie wody dla organizmu człowieka każe zastanowić się nad kwestią: jaką wodę wybrać do picia? Okazuje się, że odpowiedź na to nie jest łatwa. Mamy do dyspozycji wody źródlane, naturalne wody mineralne i wodę stołową. Nie mając wystarczającej wiedzy o wartości wody jako konsumenci sięgamy po wodę źródlaną, dlatego że kojarzy się nam z nieskażoną przyrodą i górami. Tymczasem nie zawsze służy to zdrowiu. Woda, tak jak pożywienie, powinna dostarczać składników odżywczych - wapnia, magnezu, potasu. Wody źródlane to wody o śladowej ilości składników mineralnych i ich wartość zdrowotna jest mniejsza niż naturalnej wody mineralnej. Nie nadają się do beztroskiego popijania bez kontroli lekarza, gdyż zawarte w nich minerały można przedawkować.

Ludzie zdrowi powinni pić naturalną wodę mineralną nisko i średniozmineralizowaną. Ale jak ją znaleźć kiedy w sklepach jest kilkadziesiąt naturalnych wód mineralnych – a tylko około 30 prawdziwych. Wybierając wodę trzeba więc uważnie przeczytać etykietę i kupić taką, która korzystnie wpłynie na nasz organizm – posiada zawartość charakterystycznych składników mineralnych, pochodzi ze studni głębinowych, zawiera składniki ułatwiające właściwą przemianę materii i zmniejszające ryzyko chorób. Na etykiecie powinna znaleźć się informacja, że woda ma atest PZH, z jakiego źródła była czerpana i w jakiej miejscowości, a także nazwa producenta, nazwa handlowa wody. Również wskazane jest podanie, czy z wody usuwano związki mineralne bądź ją nimi nasycono oraz ilość poszczególnych składników. Każda woda musi mieć świadectwo i być zakwalifikowana.

Według obowiązujących przepisów za naturalną wodę mineralną uznaje się każdą wodę z pokładów podziemnych pierwotnie czystą, niezależnie od zawartości składników mineralnych. Czyli będzie to woda, która ma 50 mg, a także 3000 mg składników mineralnych. Wynika z tego, że naturalna woda mineralna nie musi z natury rzeczy korzystnie oddziaływać na nasze zdrowie i tylko w określonych przypadkach może posiadać właściwości mające znaczenie fizjologiczne - oddziaływać pozytywnie. Prawdziwa naturalna woda mineralna nie powinna mieć żadnego smaku, a jeżeli go ma to znaczy, że któregoś składnika jest za dużo. W jednym litrze powinno być przynajmniej 50 – 100 mg magnezu oraz więcej niż 150 mg wapnia. Najlepiej, żeby wapnia było 2 razy więcej niż magnezu. Każdy konsument powinien zwracać uwagę na ilość wodorowęglanów, które alkalizują kwasy żołądkowe i są korzystne dla osób cierpiących na nadkwasotę przynosząc ulgę w ich dolegliwościach. Wody o wysokim poziomie wodorowęglanów wpływają na obniżenie zawartości cukru we krwi i moczu, na działanie insuliny i regulują ph krwi.

Naturalne wody mineralne dzielimy na:

• bardzo niskozmineralizowane – ogólna zawartość soli mineralnych nie jest większa od 50 mg/l
• niskozmineralizowne- ogólna zawartość soli mineralnych nie jest większa od 500 mg/l
• średniozmineralizowane - ogólna zawartość soli mineralnych jest na poziomie od 500do 1500 mg/l
• wysokozmineralizowane - ogólna zawartość soli mineralnych jest większa od 1500mg/l

Natomiast wodę stołową uzyskuje się przez dodanie naturalnej wody mineralnej lub soli mineralnych zawierających co najmniej jeden składnik mający znaczenie fizjologiczne( sód, magnez, wapń, chlorki, siarczany, wodorowęglany , węglany) do wody źródlanej albo dodanie wody źródlanej lub tych soli mineralnych do naturalnej wody mineralnej.

Każdy z nas powinien wybrać dla siebie odpowiednią wodę, tym bardziej, że:

*ciało w momencie narodzin składa się w 75% z wody, a wraz z wiekiem ten procent się zmniejsza. Ciało dorosłego człowieka składa się w 60% z wody.

*organizm ludzki traci wodę przez skórę 600 ml/dobę, płuca 400ml/dobę, drogą pokarmową z kałem 100 ml/dobę oraz przez nerki 500 ml/dobę.

Alicja Nowak WODR w Poznaniu, gł.specjalista ds.row

Literatura: Rozporządzenie Ministra Zdrowia DzU85 poz.466 z 2011, www.poradynazdrowie.pl, www.urodaizdrowie.pl,