Nowy harmonogram planowanych naborów wniosków w ramach PROW 2014-2020 przewiduje nabór na operację „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w I kwartale 2017 r. Poniżej kilka istotnych informacji wynikających z rozporządzenia MRiRW z dnia 23 października 2015 r. i zmian wprowadzonych rozporządzeniem MRiRW z dnia 30 czerwca 2016 r.
Pomoc jest przyznawana na restrukturyzację gospodarstwa w kierunku produkcji żywnościowych lub nieżywnościowych produktów rolnych lub przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie. Każdy zatem, kto ma pomysł na rozwój gospodarstwa, a brakowało mu pieniędzy na jego zrealizowanie, może złożyć wniosek. No może prawie każdy, ponieważ kryteria dostępu, jakie trzeba spełnić w roku docelowym, są dość wygórowane. Pomoc ma formę premii w wysokości 60 000 zł, która wypłacana jest w dwóch ratach.
Są trzy zasadnicze wymogi, które należy spełnić, aby otrzymać premię:
- należy być ubezpieczonym w KRUS,
- wielkość ekonomiczna gospodarstwa musi być taka jak określono w rozporządzeniu,
- wniosek po ocenie musi uzyskać minimalną wymaganą liczbę punktów.
I tu pojawiają się problemy, ponieważ po pierwsze wielu rolników posiadających małe gospodarstwa nie jest w stanie się z nich utrzymać i podejmuje pracę zawodową, tym samym ubezpieczając się w ZUS, a beneficjentem może być rolnik lub małżonek rolnika będący osobą fizyczną ubezpieczoną na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie jako rolnik albo małżonek rolnika, prowadzący wyłącznie działalność rolniczą. Ubezpieczeniu, o którym mowa, należy podlegać nieprzerwanie przez co najmniej 24 miesiące poprzedzające miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy i w tym okresie nie można prowadzić innej działalności gospodarczej.
Po drugie, ma to być gospodarstwo rolne, którego wielkość ekonomiczna w momencie składania wniosku jest mniejsza niż 10 tys. euro, ale w wyniku zaplanowanej operacji wzrost tej wielkości ekonomicznej gospodarstwa nastąpi do poziomu co najmniej 10 tys. euro, przy czym wzrost ten musi być o co najmniej 20% w stosunku do wielkości wyjściowej.
Czy to dużo, czy mało? To zależy, jakie gospodarstwo bierzemy pod uwagę. Jeśli jest to nieduże gospodarstwo o profilu produkcji roślinnej i uprawiane są np. zboża, to oczywiście mieści się w tym przedziale. Tylko należy pamiętać o tym, że nasza operacja musi być na tyle opłacalna, aby po realizacji biznesplanu wielkość ekonomiczna gospodarstwa wynosiła powyżej 10 tys. euro. Natomiast kilkuhektartowe gospodarstwa o profilu produkcji zwierzęcej mogą łatwo przekroczyć już na wstępie próg 10 tys. euro, co uniemożliwia skorzystanie z premii. Taką analizę gospodarstwa należy wykonać zgodnie z kalkulatorem SO,
indywidualnie dla danego gospodarstwa.
Po trzecie, punktacja wniosku. Aby rolnikowi lub jego małżonkowi mogła być przyznana pomoc, musi on spełnić kryteria wyboru, za które otrzymuje punkty, przy czym pomoc jest przyznawana, jeśli punktów jest co najmniej 10. Kryteria wyboru w szczególności uwzględniają:
- rodzaj planowanej produkcji (np. produkcja ekologiczna),
- docelową wielkość ekonomiczną gospodarstwa,
- wpływ na realizację celów przekrojowych,
- kompleksowość biznesplanu,
- przetwarzanie produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie,
- udział w zorganizowanych formach współpracy producentów rolnych,
- kwalifikacje zawodowe rolnika.
Na pierwszy rzut oka może 10 punktów to niedużo, ale po wnikliwej analizie sytuacji w gospodarstwie może się okazać trudne do osiągnięcia.
Ponadto beneficjent jest zobowiązany do realizacji biznesplanu, prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy oraz rozpoczęcia prowadzenia uproszczonej rachunkowości w gospodarstwie najpóźniej w dniu rozpoczęcia realizacji biznesplanu.
Tak więc pozostawiam do własnej oceny, czy korzystanie z programów unijnych jest tak proste jak mogłoby się wydawać?
Źródło: Rozporządzenia MRiRW z dnia 23 października 2015 r. i z dnia 30 czerwca 2016 r.