Koniunktura w rolnictwie Wielkopolski – kwiecień 2013 r.

Koniunktura w rolnictwie Wielkopolski – kwiecień 2013 r.  (na podstawie ankietowania gospodarstw rolnych)

Dział Ekonomiki, Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu prowadzi badanie sytuacji ekonomicznej i społecznej gospodarstw rolnych w Wielkopolsce na bazie ankiet gospodarstw rolnych, badania koniunktury w rolnictwie prowadzonej przez Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH w Warszawie.
Ankietowania dokonują gminni specjaliści doradztwa rolnego wśród rolników z terenu obsługiwanej gminy, a następnie zestawiana jest ankieta dla województwa. Odpowiedzi ilościowe w ankiecie zbiorczej są prezentowane w procentach, co jest czytelniejsze. Poza tym
na str. 2 zamieszczone są wykresy, które obrazują graficznie odpowiedzi rolników, a na str. 3 są wykresy prezentujące graficznie koniunkturę ze kwietnia 2010, 2011, 2012 i 2013 r.

Główne pytania ankiety to:

1. sytuacja finansowa gospodarstw rolnych,
2. zakupy bieżące,
3. inwestycje,
4. kredyty,
5. ocena perspektyw gospodarowania,
6. dane o wykształceniu i wieku kierowniku gospodarstwa.

W styczniu br. ankietowano 250 gospodarstw rolnych, gospodarujących na 6.857,82 ha gruntów rolnych. Na podstawie ankiet można wywnioskować:

Ad.1. przychody pieniężne 50 % rolników wykazuje jako takie same do poprzedniego ankietowania, a 14 % jako większe (razem 64 %) i jednocześnie 51 % przewiduje, że za kwartał też będą takie same, a 21 % że większe (razem 72 %). Proporcjonalnie zbliżone relacje występują w oszczędnościach i zadłużeniach gospodarstw.

Ad.2. w zakupach nawozów mineralnych, 60 % kupiło tyle samo i 6 % więcej, pasz 57 % tyle samo i 9 % więcej, środków ochrony roślin 52 % tyle samo i 7 % więcej. Zakupy nawozów mineralnych, pasz i zakupy środków ochrony roślin są zbliżone do zakupów z poprzedniej koniunktury.

Ad.3. inwestycje, to 36 % kupiło lub planuje kupić maszyny i urządzenia rolnicze i tylko 9 % w zakresie inwestycji budowlanych. Poziom tych inwestycji jest taki sam w zakupie maszyn i urządzeń rolniczych, a mniejszy niż poprzednio w inwestycjach budowlanych o 5%.

Ad.4. w zakresie kredytów 39 % ankietowanych wzięło lub planuje kredyty preferencyjne, a 14 % kredyty rynkowe. W kredytach preferencyjnych jest mały spadek w planowaniu tych kredytów.

Ad.5. w ocenie perspektyw gospodarowania, na którą jako dobrą było 21 % odpowiedzi, a jako złą 10 % odpowiedzi i aż 69 % odpowiedzi to obawa w przyszłość gospodarowania, na co głównie ma wpływ bieżąca sytuacja opłacalności produkcji rolniczej.

Ad.6. dotyczy informacji, że 42 % rolników ma 31-45 lat, i aż 45 % 46-60 lat, pozostałe 13 % to wiek do 30 i powyżej 60 lat, co świadczy o dość późnym wieku pracy młodych rolników na tzw. własny rachunek, a z drugiej strony wczesne kończenie pracy zawodowej z przyczyn zdrowotnych i ciężkiej pracy rolnika. Wykształcenie rolników to w 55 % średnie lub pomaturalne zawodowe, a w 8 % wyższe. Odpowiedzi te obrazują aktualny w tym zakresie status rolników.

W bieżącej koniunkturze zostało również ocenione przeznaczenie w gospodarstwie dopłat z UE w 2013 r., z których 17 % będzie na potrzeby życiowe, 62 % na środki do produkcji, 17 % na inwestycje w gospodarstwie i 4 % inne, co w pewnym stopniu obrazuje status
ekonomiczny gospodarstw rolnych.

Prezentowane w ankiecie zbiorczej tabele i wykresy zawierają procentowe odpowiedzi na wszystkie pytania ankiety i łącznie obrazują tzw. koniunkturę w rolnictwie Wielkopolski w kwietniu br., jak też oddają nastroje ludności rolniczej. Z odpowiedzi tych wynika, że aktualna sytuacja ekonomiczna i nastroje społeczne w rolnictwie i na wsi nie są na dobrym poziomie, a widać to szczególnie po odpowiedziach o sytuacji finansowej z jednej strony i perspektywie gospodarowania, które jako dobre ocenia tylko 21 % rolników, a z obawą i strachem w przyszłość patrzy aż 79 % rolników, jak też jakie znaczenie dla gospodarstw mają dopłaty, na co również w dużym stopniu ma wpływ niska opłacalność produkcji i sytuacja rynkowa w rolnictwie.

Ankietowanie gospodarstw rolnych jako „pewien” obraz rolnictwa i wsi, będzie kontynuowane przez WODR w Poznaniu, Dział Ekonomiki.

Jan Brożek

Gł. specjalista ds. ekonomiki, Dział Ekonomiki