Progi ekonomicznej szkodliwości w integrowanej ochronie roślin.
Podjęcie działań lub metod ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi na środki ochrony powinno być poprzedzone monitorowaniem występowania tych organizmów i uwzględniać aktualną wiedzę z zakresu ochrony roślin przed organizmami szkodliwymi , z uwzględnieniem m. in. progów ekonomicznej szkodliwości. Progi ekonomicznej szkodliwości wskazują, kiedy wykonanie chemicznych zabiegów ochrony roślin jest ekonomicznie uzasadnione.
Poniżej przedstawiam progi ekonomicznej szkodliwości dla chorób w uprawie zbóż (na przykładzie pszenicy), kukurydzy i rzepaku. W następnych artykułach przedstawię progi dla chwastów (w uprawie zbóż, kukurydzy i rzepaku), oraz dla szkodników (w uprawie zbóż, kukurydzy, rzepaku i buraków).
Aby określić, czy na danej plantacji zbóż został osiągnięty próg szkodliwości, nalezy przeprowadzić monitoring szkodliwości chorób. Na podstawie ilości lub wielkości (%) porażenia części roślin (źdźbła, liście, kłosy), gdy osiągną wartość progową podejmuje się decyzje o przeprowadzeniu zabiegu.
Zboża na przykładzie pszenicy.
Choroba |
Termin obserwacji |
Próg ekonomicznej szkodliwości |
Łamliwość źdźbła zbóż i traw |
od pocz. Fazy strzelania w źdźbło do fazy pierwszego kolanka |
20-30 % żdźbeł z objawami porażenia |
Mączniak prawdziwy zbóż i traw |
w fazie krzewienia |
50-70 % z pierwszymi objawami porażenia (pojedyńcze białe skupienia struktur grzyba) |
w fazie strzelania w źdźbło |
10 % z pierwszymi objawami porażenia |
|
w fazie kłoszenia |
pierwsze objawy porażenia na liściu podflagowym, flagowym lub na kłosie |
|
Rdza brunatna pszenicy |
w fazie krzewienia |
10 - 15 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
w fazie strzelania w źdźbło |
10 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
|
w fazie kłoszenia |
pierwsze objawy porażenia na liściu podflagowym, flagowym |
|
Rdza żółta zbóż i traw |
w fazie krzewienia |
30 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
w fazie strzelania w źdźbło |
10 % porażenia liścia podflagowego |
|
w fazie kłoszenia |
pierwsze objawy porażenia na liściu podflagowym, flagowym lub na kłosie |
|
Septorioza paskowana liści pszenicy |
w fazie krzewienia |
30 - 50 % liści z pierwszymi objawami porażenia lub 1 % liści z owocnikami |
w fazie strzelania w źdźbło |
10 - 20 % porażonej powierzchni liścia podflagowego lub 1 % liści z owocnikami |
|
w fazie kłoszenia |
5 - 10 % porażonej powierzchni liścia flagowego lub 1 % liści z owocnikami |
|
Septorioza liści pszenicy |
w fazie krzewienia |
20 % z pierwszymi objawami porażenia |
w fazie strzelania w źdźbło |
20 % porażonej powierzchni liścia podflagowego lub 1 % liści z owocnikami |
|
na początku fazy kłoszenia |
10 % porażonej powierzchni liścia podflagowego lub 1 % liści z owocnikami |
|
w fazie pełni kłoszenia |
1 % porażonej powierzchni liścia flagowego |
|
brunatna plamistość liści zbóż |
w fazie krzewienia |
10 - 15 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
w fazie strzelania w źdźbło |
5 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
|
w fazie kłoszenia |
6 % lisci z pierwszymi objawami porażenia |
Rzepak
Aby określić próg szkodlwości analizuje się losowo w 4-6 punktach pola po 25 roślin, ogółem od 100 do 150. w zależności od wielkości pola i ocenia % roślin z pierwszymi objawami danej choroby.
Choroba |
Próg ekonomicznej szkodliwości |
Cylindrosporioza |
15% |
Czerń krzyżowych |
20% |
Szara pleśń |
20% |
Sucha zgnilizna kapustnych |
15% |
Zgnilizna twardzikowa |
1% |
Kukurydza
Dla kukurydzy zalecana jest profilaktyka – czyli zaprawianie materiału siewnego. decyzję o zastosowaniu ochrony chemicznej przeciwko chorobom należy podjąć na podstawie własnego monitoringu stanu fitosanitarnego plantacji i doświadczenia, gdyż dotychczas nie zostały opracowane progi ekonomicznej szkodliwości dla kukurydzy.
Opracowano na podstawie Integrowana ochrona upraw rolniczych, M. Mrówczyński, tom II.
Michał Gawłowski
ZD Wągrowiec.