Obowiązki rolników prowadzących działalność rolniczą na OSN-ach.
W gospodarstwach położonych na terenach OSN obowiązuje Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych opracowany przez Dyrektora RZGW. Główny cel programu to poprawa stanu wód zanieczyszczonych przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu wód. Należy przestrzegać okresów stosowania nawozów tak aby zawarte w nich składniki mineralne (szczególnie związki azotu) nie były narażone na wymywanie do wód gruntowych lub zmywanie ich do wód powierzchniowych, powodując zanieczyszczenie wód. Program będzie realizowany przez 4 lata (2012 – 2016).
Stosowanie nawozów.
Nawozy naturalne i organiczne stosuje się na gruntach ornych w okresie od 1 marca do 15 listopada.
Nawozy naturalne płynne stosuje się na łąkach i pastwiskach w okresie od 1 marca do 15 sierpnia. Nawozy naturalne stałe stosuje się na łąkach od 1 marca do 30 listopada, a na pastwiskach od 1 marca do 15 kwietnia i od 15 października do 30 listopada.
Nawozy azotowe mineralne stosuje się na gruntach ornych i uprawach wieloletnich od 1 marca do 15 listopada (zakaz nie dotyczy producentów buraków cukrowych, którzy zawarli kontrakt na ich dostawę po 15 listopada).
Nawozy mineralne stosuje się na łąkach i pastwiskach od 1 marca do 15 sierpień.
Na łąkach i pastwiskach użytkowanych kośno – pastwiskowo i przy wypasie kwaterowym stosuje się obniżoną dawkę azotu w wysokości do 85 kg/ha z nawozów płynnych naturalnych.
Przechowywanie nawozów naturalnych i pasz soczystych.
Gnojówka i gnojowica w gospodarstwach powinna być przechowywana w zbiornikach o pojemności umożliwiającej jej przechowywanie przez okres co najmniej 6 miesięcznej produkcji tych nawozów
Obornik powinien być przechowywany w taki sposób, aby nie dochodziło do przenikania odcieków do wód gruntowych lub do gruntu. W przypadku utrzymania zwierząt na głębokiej ściółce podłoże w budynku inwentarskim powinno być nieprzepuszczalne.
Urządzenia do przechowywania nawozów naturalnych należy dostosować do końca obowiązywania Programu .
Dopuszczalne jest również złożenie obornika na pryzmie bezpośrednio na gruncie ale nie na dłużej niż na okres 12 tygodni w okresie od 1 marca do 30 października. Pryzma taka powinna być zlokalizowana poza zagłębieniem terenu, w odległości większej niż 15 m od linii brzegów wód powierzchniowych i na terenach o spadku do 3%. W następnym okresie wegetacyjnym pryzmę należy umieścić w innym miejscu. Złożenie obornika na pryzmie oraz datę złożenia obornika rolnik zobowiązany jest zaznaczyć na mapce lub szkicu działki.
Jeżeli w gospodarstwie znajduje się za duża ilość nawozów naturalnych w stosunku do powierzchni ich przechowywania lub ilość azotu wyprodukowanego w gospodarstwie przekracza 170kg N/ha użytków rolnych, należy nadmierną ilość nawozów zbyć i posiadać na to umowy zbytu (wzór umowy w załączniku).
Jeżeli w gospodarstwie produkowane są pasze soczyste to należy zabezpieczyć przed wyciekiem umieszczając je w silosach, na płytach lub na podkładzie z folii i sieczki oraz pod przykryciem foliowym. Kiszonki składa się 20 m od linii brzegów wód powierzchniowych oraz źródeł i ujęć wody.
Na glebie zamarzniętej powierzchniowo nie można stosować nawozów, ale nie dotyczy to pierwszej wiosennej dawki nawozów azotowych na uprawach rośli ozimych na glebach zamarzniętych powierzchniowo jeżeli uzasadniają ta względy agrotechniczne.
Rozsiewacze nawozów i opryskiwacze należy myć 20m od brzegu zbiorników i cieków wodnych, a wodopoje organizuje się poza zbiornikami i ciekami wodnymi.
Rolnicy zobowiązani są do prowadzenia dokumentacji wszystkich zabiegów agrotechnicznych, a w szczególności związanych z nawożeniem. W rejestrze tym należy uwzględnić termin, zastosowana dawka nawozu, powierzchnię oraz pod jaką roślinę została zastosowana. Dawki nawożenia azotem powinny być zgodne z załącznikiem 5 do Rozporządzenia. Rolnicy posiadający powyżej 100 ha użytków rolnych położonych na OSN, zobowiązani są do opracowania planu nawozowego i stosowania nawożenia zgodnie z opracowanym planem nawożenia.
W gospodarstwach położonych na OSN-ach może być przeprowadzona kontrola przez pracowników Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska oraz przez ARiMR.
W załączniku:
1. Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 17 sierpień 2012r. Są tam załączniki :
nr 1 Współczynniki przeliczeniowe sztuk rzeczywistych zwierząt na DJP,
nr 2 Wykaz obrębów ewidencyjnych objętych zakresem obowiązywania Programu,
nr 3 Sposób obliczania minimalnej wielkości miejsc do przechowywania nawozów naturalnych,
nr 4 Średnie roczne wielkości produkcji nawozów naturalnych i koncentracji zawartego w nich azotu w zależności od gatunku zwierzęcia, jego wieku i wydajności oraz systemu utrzymania,
nr 5 Maksymalne dawki nawożenia azotem dla upraw w plonie głównym N w kg/ha składnika działającego.
2.Przykład umowy na zbyt nawozu naturalnego.
Opracowała Beata Mączyńska ZD w powiecie wągrowieckim.