Obliczanie ilości wysiewu zbóż.

Rolnicy często chwalą się o swoich plonach zbóż, mówiąc ile to „sypnęło” z hektara. Ci mniej chwalący się kierują rozmowę na przebieg pogody. Między sobą wymieniają odmiany jakimi obsiali swoje pole. Niejednokrotnie też w podczas doboru odmian kierują się … ceną materiału siewnego. Ostatnie dwie wiosny pokazały nam, jak ważne jest przestudiowanie opisu, tabel opisujących odmiany. Wręcz karygodne, a jakże częste są sytuacje, kiedy da się usłyszeć takie pytanie w trakcie zakupu materiału siewnego „a co inni kupują?”. Czy nie lepiej już być przygotowanym do zakupu? Trzeba się zastanowić jaką mam glebę, jak bardzo jest zasobna, na czym mi zależy w plonie (ziarno, słoma), jaka jest moja wiedza o ochronie przed chorobami. Dopiero ta wiedza pozwoli na sprecyzowanie kryteriów doboru danej odmiany. O pogodzie nie będziemy się rozpisywać, gdyż to tylko Matka Natura i Pan Bóg jest nad tym zapanować. Ale i na to możemy się przygotować wybierając odmiany np. bardziej mrozoodporne.

O plonie ziarna zbóż decydują: obsada kłosów, liczba ziaren w kłosie i masa 1000 ziaren. Te elementy struktury plonu wzajemnie oddziałują na siebie w łanie w trakcie wegetacji. W zbyt gęstych łanach zmniejsza się ilość ziaren w kłosie i maleje ich masa, a wzrasta wyleganie i porażenie przez choroby. Rolnik największy wpływ ma na ilość kłosów, m.in. poprzez gęstość siewu, nawożenie i stosowanie regulatorów wzrostu. W łanie posianym rzadko występują korzystne zjawiska:

• pojedyncze rośliny mają dostęp do światła słonecznego przez całą wegetację, ziarniak jest lepiej doświetlony, wypełniony.
  
• źdźbła są grubsze, krótsze i bardziej odporne na wyleganie. W fazie strzelania w źdźbło światło słoneczne znakomicie pełni rolę regulatora wzrostu i jednocześnie hamuje rozwój chorób grzybowych.
• nie marnują się składniki pokarmowe, woda oraz energia słoneczna, ponieważ nie ma redukcji zbytecznych całych roślin i źdźbeł bocznych.
• pojedyncze rośliny wykształcają rozleglejszy i mocniejszy system korzeniowy.
• łan jest lepiej przewietrzany. Rośliny rosną dalej od siebie i są słabiej porażane przez choroby grzybowe. Jeśli już dojdzie do pojawienia się chorób, łatwiej „dojść” w środek i w dół łanu ze środkami ochrony roślin.
• obciążenie zespołu młócącego jest znacznie mniejsze, co ma wpływ na ilość zużytego paliwa.

Przy ustalaniu ilości wysiewu należy kierować się docelową obsadą kłosów. Pożądana dla zbóż ozimych wynosi: pszenica i pszenżyto 500-650 szt./m2 (zależnie od typu odmiany), żyto 500-600 szt./m2, jęczmień wielorzędowy 450-550 szt./m2, dwurzędowy 650-750 szt./m2.

Jak obliczyć ilość wysiewu? Trzeba znać docelową obsadę roślin, siłę kiełkowania nasion i ich MTZ (masę 1000 nasion). Wtedy korzystając ze wzoru dowiemy się jaką potrzebujemy ilość nasion w kg na ha. Już za moich czasów rolniczej szkoły średniej poznałem taki oto wierszyk ułatwiający zapamiętanie tego wyliczenia:

„Najpierw sztuki mnożysz razy gramy, dzielisz procentem – wtedy ilość nasion mamy.”

Na stronach eWODR (Dla pracowników >> MateriałY) dołączam też arkusz kalkulacyjny z tabelą do obliczania ilości wysiewu zbóż zależnie od MTZ i siły kiełkowania. Poniżej arkusza umieściłem też kalkulator do wyliczeń na podstawie własnych danych. Dal zaiinteresowanych mogę ten arkusz wysłac bezpośrednio na adres mailowy, więc proszę o kontakt.

Cześć tekstu za: www.nowoczesnauprawa.pl

Michał Gawłowski.