Chów kur w warunkach przydomowych ma wieloletnią tradycję. Jest on prowadzony w indywidualnych gospodarstwach rolnych i na działkach przydomowych. Ocenia się, że w chowie przydomowym znajduje się blisko 25 milionów kur. Produkują one jaja na tzw. samozaopatrzenie, które pokrywa blisko 50 % zapotrzebowania. Są to głównie stada liczące 10 – 20 sztuk, ale są również stada znacznie większe. W wielu zagrodach drób ma wydzieloną , zamkniętą przestrzeń w gospodarstwie, co stanowi prawidłowość. Minęły czasy ,kiedy kury i inne ptactwo domowe swobodnie poruszało się po całym podwórzu, budynkach inwentarskich i składowych. Przeznaczona przestrzeń stanowiąca wybieg jest większa lub mniejsza. W okresie od wiosny do jesieni wybieg jest źródłem cennego pożywienia dla ptaków. Utrzymując kury w takim systemie musimy pamiętać o dokarmianiu ptaków.

Szczególnym okresem dla drobiu domowego, w tym kur niosek jest okres zimowy. Gdy pojawią się niskie temperatury poniżej zera, kury niewiele mogą znaleźć na wybiegu, mają problem z pobraniem wody do picia i uzupełnieniu ziarenek piasku i żwirku w żołądku. W tym okresie naszym kurom musimy dostarczyć pełnowartościowe pożywienie, chcąc aby nasze ptaki przeżuły i produkowały jaja konsumpcyjne. W czasie mrozów najlepiej karmę, wodę do picia i żwirek, jak jest to możliwe wstawiamy do wewnątrz kurnika, tak aby nie zamarzła, szczególnie jak podajemy karmę w której niektóre składniki mają postać wilgotną.

Najbardziej odpowiednią paszą dla kur jest ziarno zbóż ześrutowane, ale również pewna ilość ziarna powinna być podawana w całości. Część całego ziarna zaleca się zadawać w porze popołudniowej , aby dłużej zalegało w przewodzie pokarmowym w czasie nocnym. Kura na żołądek monogastryczny, więc musimy podać białko o wysokiej wartości biologicznej i o odpowiedniej koncentracji energii. Część dawki uzupełniamy paszami przemysłowymi lub koncentratami białkowymi przeznaczonymi dla kur niosek. Powinniśmy również uzupełnić dzienną dawkę premiksami zawierające składniki mineralne, witaminy i aminokwasy. Co do ilość koncentratu, czy premiksu mineralnego kierujemy się ściśle zaleceniami producenta. Za ten dodatek kury nam się odwdzięczą lepszą nieśnością, wybarwionym żółtkiem i silniejszą skorupką jaja. Kura w zależności od rasy pobiera dzienne od 130 do 160 gramów paszy. Zaleca się aby ziarno stanowiło co najmniej 65% udziału w dziennej dawce, odpowiada to około 70 – 100g. Najlepiej jak są to 2 – 3 gatunki ziarna. Jak mamy kukurydzę i żyto to dajemy w mieszance w formie ześrutowanej, a jęczmień w całości. Kukurydza wpływa również dodatnio na zabarwienie żółtka jaja.

W chowie przydomowym kur podajemy również inne pasze jak ziemniaki, susze z zielonek, mleko, czy odpadki kuchenne. Ziemniaki ograniczamy do 30g na sztukę dziennie, susz lub okruchy z siana 5 – 7gna sztukę. Dzienną dietę kur możemy wzbogacić o rozdrobnioną marchew w ilości 20g , podobną ilość możemy podać rozdrobnionych buraków ćwikłowych, jarmużu lub kapusty pastewnej.

Smak jaja w dużym stopniu zależy od zadawanej paszy, szczególnie korzystnie wpływa skarmianie produktów mlecznych. Musimy mieć na uwadze, że niekorzystnie na smak wpływa mączka rybna, zepsuta woda i zła pasza.

Czynniki wpływające na nieśność to: światło – długość dnia, temperatura otoczenia, a przede wszystkim żywienie. Zapewniamy również wodę do picia i możliwość pobierania piasku i żwirku.

Opracował: Jan Sarnowski i Stanisław Wierciński WODR Poznań