Na co narażone są oziminy i jak się uchronić przed stratami?
Rośliny ozime charakteryzują się tym, że do przejścia całego cyklu rozwojowego potrzebują okresu niskich temperatur (tak zwanej jarowizacji), występujących zimą. Plon zbierany jest z kolei w lecie, więc rośliny muszę być jednocześnie dostosowane do okresów suszy i wysokich temperatur, które przypadają na końcową fazę ich wegetacji.
Optymalny termin siewu
Optymalny termin siewu zbóż ozimych (z wyjątkiem jęczmienia, które powinno się wysiewać od drugiej dekady września do 1 dekady października , choć przy długiej i ciepłej jesieni dobre efekty produkcyjne przynosi wysiew w ostatnich dniach października,.
Optymalny termin siewu rzepaku przypada 15 - 30 sierpnia.
Warunek dobrego przezimowania
Dotrzymanie optymalnego terminu siewu (oczywiście wraz z wypełnieniem innych wymagań agrotechnicznych takich jak prawidłowe przygotowanie roli do siewu, czy odpowiednie zagęszczenie nasion na metrze kwadratowym pola) powoduje, że rośliny wchodzą w okres zimy odpowiednio rozwinięte – tj. na tyle wykształcone, aby przetrwały okres niskich temperatur.
Warunki pogodowe powodem strat w uprawach
Optymalne warunki pogodowe dla początkowej fazy wegetacji roślin ozimych to słoneczna i chłodna jesień sprzyjająca hartowaniu roślin. Najlepiej, aby następnie temperatura stopniowo się obniżała, a okresowi mrozów towarzyszyły opady śniegu. Niestety nie jest to czynnik, na który mamy wpływ. W produkcji rolniczej często dochodzi do strat w plonie wywołanych złym przezimowaniem roślin.
Najbardziej niebezpieczne dla roślin są mroźne temperatury przy jednoczesnym braku pokrywy śnieżnej lub jej cienkiej warstwie. Zagrożeniem są też silne i mroźne wiatry, które uniemożliwiają roślinom pobieranie wody. Zbyt wysokie temperatury zimą prowadzą do przedwczesnego wzrostu roślin i narażenie ich na wymarznięcie w przypadku gwałtownego obniżenia temperatury.
Ubezpieczenie dofinansowane z budżetu państwa Na szczęście od skutków złego przetrwania zimy rolnicy mogą ubezpieczyć swoje uprawy. Ujemne skutki przezimowania to jedno z pięciu ryzyk wymienionych w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.). Za ubezpieczenie upraw od tego ryzyka połowa składki jest finansowana z budżetu państwa. Rolnik ponosi tylko 50 procent kosztu ubezpieczenia. Ujemne skutki przezimowania - definicja ustawowa
Ryzyko ujemnych skutków przezimowania zostało precyzyjnie zdefiniowane w ustawie: Ujemne skutki przezimowania oznaczają szkody spowodowane wymarznięciem,
wymoknięciem, wyprzeniem, wysmaleniem lub wysadzeniem roślin, w okresie od
dnia 1 grudnia do dnia 30 kwietnia, polegające na całkowitym lub częściowym
zniszczeniu roślin lub całkowitej utracie plonu lub jego części;
Ubezpieczenia zawierają; PZU S.A ,Concordia Polska ,Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych. Okres odpowiedzialności towarzystw ubezpieczeń, który mimo umowy ubezpieczenia zawieranej formalnie na rok ogranicza ich odpowiedzialność za złe przezimowanie od początku grudnia do końca kwietnia.
Jerzy Pękała