Program rolnośrodowiskowy na lata 2007- 2013 – zasady przystąpienia, pakiety, stawki płatności
Program rolnośrodowiskowy jest jednym z działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Regulowany jest Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Program rolnośrodowiskowy" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007—2013 (Dz. U. Nr 33, poz. 262 wraz z późniejszymi zmianami).Głównym zadaniem programu rolnośrodowiskowego jest redukcja negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko i maksymalizacja jego pozytywnego oddziaływania na różnorodność biologiczną i krajobraz obszarów wiejskich.
Celem programu jest m.in.
promowanie zrównoważonego systemu gospodarowania;
przywracanie walorów lub utrzymanie stanu cennych siedlisk użytkowanych rolniczo;
zachowanie bioróżnorodności na obszarach wiejskich;
odpowiednie użytkowanie gleb i ochronę wód;
ochronę zagrożonych lokalnych ras zwierząt gospodarskich i lokalnych odmian roślin uprawnych.
realizacji Programu Rolnośrodowiskowego przez okres 5 lat, zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej;
przestrzegania wymagań wynikających z poszczególnych pakietów i wariantów.
przestrzegania minimalnych wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego;
prowadzenia rejestru działalności rolnośrodowiskowej;
zachowania występujących w gospodarstwie rolnym i określonych w planie rolnośrodowiskowym trwałych użytków zielonych oraz elementów krajobrazu rolniczego nieużytkowanych rolniczo, tworzących ostoje dzikiej przyrody.
Program składa się z 9 pakietów, które dodatkowo podzielone są na warianty. Dla każdego wariantu została wyliczona stawka płatności. Płatność wypłacana jest w przeliczeniu na hektar powierzchni, sztukę zwierzęcia gospodarskiego lub metr bieżący elementu liniowego.
1. Rolnictwo zrównoważone
1.1. Zrównoważony system gospodarowania - 360 zł/ha
2. Rolnictwo ekologiczne
2.1. Uprawy rolnicze (z certyfikatem zgodności) - 790 zł/ha
2.2. Uprawy rolnicze (w okresie przestawiania) - 840 zł/ha (w pierwszym i drugim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego)
2.3. Trwałe użytki zielone (z certyfikatem zgodności) - 260 zł/ha
2.4. Trwałe użytki zielone (w okresie przestawiania) - 330 zł/ha (w pierwszym i drugim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego)
2.5. Uprawy warzywne (z certyfikatem zgodności) - 1300 zł/ha
2.6. Uprawy warzywne (w okresie przestawiania) - 1550 zł/ha (w pierwszym i drugim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego, a w przypadku upraw roślin wieloletnich również w trzecim roku realizacji zobowiązania)
2.7. Uprawy zielarskie (z certyfikatem zgodności) - 1050 zł/ha
2.8. Uprawy zielarskie (w okresie przestawiania) - 1150 zł/ha (w pierwszym i drugim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego, a w przypadku upraw roślin wieloletnich również w trzecim roku realizacji zobowiązania)
2.9. Uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem zgodności) - 1540 zł/ha
2.10. Uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania) - 1800 zł/ha (w pierwszym i drugim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego)
2.11. Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe z certyfikatem zgodności) - 650 zł/ha (160 zł/ha w przypadku uprawy orzecha włoskiego przed upływem 6 pełnych sezonów wegetacyjnych, jeżeli taka uprawa stanowi co najmniej 40% wszystkich drzew tego gatunku)
2.12. Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania) - 800 zł/ha (w pierwszym, drugim i trzecim roku realizacji zobowiązania rolnośrodowiskowego)
3. Ekstensywne trwałe użytki zielone
3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach - 500 zł/ha
4. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych poza obszarami Natura 2000 i na obszarach Natura 2000
4.1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków- 1200 zł/ha
4.2. Mechowiska - 1200 zł/ha
4.3. Szuwary wielkoturzycowe - 800 zł/ha
4.4. Łąki trzęślicowe i selernicowe - 1200 zł/ha
4.5. Murawy ciepłolubne - 1200 zł/ha
4.6. Półnaturalne łąki wilgotne - 800 zł/ha
4.7. Półnaturalne łąki świeże - 800 zł/ha
4.8. Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe - 800 zł/ha
4.9. Słonorośla - 1190 zł/ha
4.10. Użytki przyrodnicze - 550 zł/ha
5. Ochrona zagrożonych gatunków ptaków i siedlisk przyrodniczych na obszarach Natura 2000
5.1. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków - 1370 zł/ha
5.2. Mechowiska - 1390 zł/ha
5.3. Szuwary wielkoturzycowe -910 zł/ha
5.4. Łąki trzęślicowe i selernicowe - 1390 zł/ha
5.5. Murawy ciepłolubne - 1380 zł/ha
5.6. Półnaturalne łąki wilgotne - 840 zł/ha
5.7. Półnaturalne łąki świeże - 840 zł/ha
5.8. Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe - 870 zł/ha
5.9. Słonorośla - 1190 zł/ha
5.10. Użytki przyrodnicze - 550 zł/ha
6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie
6.1. Produkcja towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych - 570 zł/ha
6.2. Produkcja nasienna towarowa lokalnych odmian roślin uprawnych - 800 zł/ha
6.3. produkcja nasienna na zlecenie banku genów - 4700 zł/ha
6.4. Sady tradycyjne - 2100 zł/ha
7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie
7.1. Zachowanie lokalnych ras bydła - 1140 zł/szt.
7.2. Zachowanie lokalnych ras koni - 1500 zł/szt.
7.3. Zachowanie lokalnych ras owiec - 320 zł/szt.
7.4. Zachowanie lokalnych ras świń - 570 zł/szt.
8. Ochrona gleb i wód
8.1. Wsiewki poplonowe - 330 zł/ha
8.2. Międzyplon ozimy - 420 zł/ha
8.3. Międzyplon ścierniskowy - 400 zł/ha
9. Strefy buforowe
9.1 Utrzymanie 2-metrowych stref buforowych - 44 zł/100 mb
9.2.Utrzymanie 5-metrowych stref buforowych - 110zł/100mb
9.3. Utrzymanie 2-metrowych miedz śródpolnych - 40 zł/100 mb
9.4. Utrzymanie 5-metrowych miedz śródpolnych - 100zł/100mb
Dla pakietów: rolnictwo zrównoważone, rolnictwo ekologiczne, ekstensywne trwałe użytki zielone oraz ochrona gleb i wód została wprowadzona degresywność płatności tzn. że wysokość pomocy uzależniona jest od wielkości powierzchni objętej wsparciem. Degresywność przedstawia się następująco:
- rolnictwo zrównoważone, rolnictwo ekologiczne, ochrona gleb i wód
100% stawki płatności - od 1 ha do 100 ha;
50% stawki płatności - od 100,01 ha do 200 ha;
10% stawki płatności - powyżej 200 ha.
- ekstensywne trwałe użytki zielone
100% stawki płatności – od 1 ha do 10 ha;
75% stawki płatności – od 10,01 ha do 50 ha;
50% stawki płatności – od 50,01 ha do 100 ha;
10% stawki płatności – powyżej 100 ha.
Aby przystąpić do programu rolnośrodowiskowego należy opracować, przy udziale doradcy rolnośrodowiskowego, plan działalności rolnośrodowiskowej. Plan taki opracowuje się na 5 lat zawsze do 15 maja danego roku. Natomiast zobowiązanie rolnośrodowiskowe realizowane jest od dnia 15 marca roku złożenia pierwszego wniosku.
Należy pamiętać, ze warunkiem przystąpienia do pakietu 4 i 5 jest posiadanie wykonanej przez eksperta dokumentacji przyrodniczej. Wykaz ekspertów znajduje się na stronie www.cdr.gov.pl
Szczegółowe informacje na temat Programu Rolnośrodowiskowego można uzyskać u doradców rolnośrodowiskowych zatrudnionych w Wielkopolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Poznaniu. Doradcy pomagają także w opracowaniu planów działalności rolnośrodowiskowej - zgodnie z cennikiem WODR.
Magdalena Stachowiak
WODR w Poznaniu