PODSTAWY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA BYDŁA.

Żywienie jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na wydajność krów mlecznych oraz na skład mleka. Wszystkie błędy popełnione w żywieniu powodują spadek wydajności (podnosząc koszt wyprodukowania 1 litra mleka), a w niektórych przypadkach mogą prowadzić do znacznego pogorszenia stanu zdrowia krów. Na wyprodukowanie 1 kg mleka przez wymię musi przepłynąć 400 l krwi. Jest to ogromny wysiłek organizmu krowy. Dlatego w paszy powinny być dostarczone węglowodany – źródło energii oraz białko – składnik budulcowy. Pasza objętościowa to podstawa W okresie żywienia zimowego bydła mlecznego, powinny być wykorzystywane pasze objętościowe, a mianowicie: siano, kiszonki, okopowe. Siano z młodych roślin zbierane przed kwitnieniem, właściwie wysuszone charakteryzuje się wysoką strawnością powyżej 70%. Dobra kiszonka z traw podsuszonych pod względem wartości pokarmowej i zawartości witamin, niewiele ustępuje zielonkom, z których zostały sporządzone. Jeden kilogram takiej kiszonki zawiera około 23% do 27% białka strawnego. Ze względu na urozmaicony skład, kiszonka z przewiędniętych traw może stanowić jedyną paszę objętościową w żywieniu krów mlecznych. Pasze treściwe obowiązkowe dla wydajnych krów Mając odpowiedni zapas pasz dobrej jakości i właściwie je stosując, można nimi pokryć potrzeby bytowe i produkcyjne krów dających 10 do 14 litrów mleka dziennie. Dla krów o wyższej wydajności niezbędny jest dodatek paszy treściwej (0,5 kg na produkcję 1 litra mleka). Mając do dyspozycji kilka rodzajów pasz, lepiej jest skarmiać je jednocześnie, a nie kolejno jedną po drugiej. Urozmaicona dawka pokarmowa jest bardziej smakowita i chętniej wyjadana. Ponadto zwiększa pewność pełnego zaopatrzenia zwierząt we wszystkie składniki pokarmowe i przyczynia się do lepszego wykorzystania paszy.

Buraki

Bardzo cennym dodatkiem do kiszonek i siana w dawce żywieniowej podstawowej są buraki pastewne i półcukrowe. Krowy jedzą je bardzo chętnie. Pasze te działają pobudzająco na apetyt i powodują lepsze wykorzystanie innych pasz. Udział buraków w dawce nie powinien przekraczać 15 kg.

Ziemniaki raczej dla opasów

W dawce dla bydła mlecznego ziemniaki nie powinny być stosowane, ponieważ są paszą energetyczną, poprawiającą kondycję bydła opasowego. Skarmianie ziemniaków w nadmiernej ilości jest niewskazane, gdyż skrobia i pozostałe cukry łatwo fermentują w żwaczu, co może powodować wzdęcia i inne schorzenia na tle pokarmowym. Dla krów wysokowydajnych, będących w słabej kondycji, wskazany jest dodatek 5-7 kg ziemniaków, w celu uzupełnienia związków energetycznych w dawce żywieniowej.

Przy żywieniu krów paszami gospodarskimi należy uzupełnić niedobór witamin i składników mineralnych stosując odpowiedni dodatek paszowy lub mieszankę mineralną.

Przykład

Przykładowa dzienna dawka paszy (w kg) dla krowy o masie ciała 500 kg i wydajności mleka 20 kg przy zawartości tłuszczu 4%:

Kiszonka z traw podsuszonych

25 kg

Buraki pastewne

5 kg

Siano łąkowe

5 kg

Śruta zbożowa

3 kg

Mieszanka treściwa

0,5kg

plus dodatek mineralny stosowany do każdej dawki

zgodnie z zaleceniami na opakowaniu

Aby uzyskać wysoką produkcję mleka prawidłowe żywienie krów musi być oparte na dobrych jakościowo paszach i zbilansowanej dawce pokarmowej.

Opracował:

Lech Berger