Wprowadzenie w ostatnich latach płatności do roślin wysokobiałkowych, oraz wysokie ceny rynkowe komponentów białkowych powodują wzrost zainteresowania uprawą roślin strączkowych. Groch zajmuje dominującą pozycję wśród roślin bobowatych uprawianych w Polsce. Jako cenna roślina wysokobiałkowa charakteryzuje się bardzo dużą różnorodnością odmian i ich przydatnością co do kierunku uprawy (jadalne, na paszę, jako suche nasiona i na zielonkę). Nie sposób pominąć znaczącego postępu hodowlanego, który nastąpił w ostatnich latach wyrażonego przede wszystkim znacznym wzrostem potencjału plonowania, poprawę odporności odmian na wyleganie i choroby.
Zarejestrowane odmiany a jest ich aktualnie 22 różnią się wieloma cechami, a główny ich podział dotyczy wymagań glebowych. Na gleby lekkie zalecane są między innymi następujące odmiany: Milwa, Roch, Muza, Sokolik natomiast na glebach kompleksu pszennego poleca się odmiany: Boruta, Cysterski, Ezop, Lasso, Tarchalska. Termin siewu grochu powinien być możliwie wczesny. Bardzo istotna jest głębokość siewu 6-8 cm. Dla odmian ogólnoużytkowych wąskolistnych zaleca się obsadę 110-120 roślin na m2,a dla liściastych-100 roślin na m2. Zalecana obsada roślin dla odmian wysokich, liściastych grochu pastewnego wynosi 80szt/m2,a wąskolistnych wysokich 100 roślin/m2. Na glebach kompleksu pszennego należy stosować umiarkowane nawożenie mineralne, szczególnie w stosunku do azotu. W nisko i średnionakładowej technologii uprawy należy zastosować około 40-50 kg /Ha fosforu, 80-90 kg/ Ha potasu i 30kg/Ha azotu. Natomiast w technologii wysokonakładowej zaleca się zastosować 80 kg/Ha fosforu, 120 kg /Ha potasu, 50-60 kg /Ha azotu. Na plantacjach z grochem siewnym trzeba prowadzić odpowiednią walkę z chwastami, chorobami i szkodnikami. Ochrona chemiczna przed chwastami polega na stosowaniu po siewie np. Afalonu Dyspersyjnego 450 SC, Commandu 480EC. Powschodowo, w miarę potrzeby można stosować np. Arię 100 EC na chwasty jednoliścienne w fazie 2-3 liści grochu oraz Basagran 480 SL na dwuliścienne w fazie 6-12 liści grochu. Do najgroźniejszych chorób grochu należą zgorzel siewek, fuzaryjne więdnięcie grochu, askochytoza, mączniak rzekomy, mączniak prawdziwy, rdze grochu. Ochrona przed tymi chorobami polega na przestrzeganiu 4-5 letnich przerw w uprawie grochu na tym samym polu i stosowaniu fungicydów zalecanych przez IOR w Poznaniu. Na plantacjach grochu zaleca się zwalczanie szkodników po przekroczeniu progów szkodliwości. Próg szkodliwości dla oprzędzika pręgowanego wynosi: 10 % roślin z uszkodzonymi liśćmi w okresie od wschodów do stadium 2-3 liści; dla mszycy grochowej: pojedyncze mszyce na 20% roślin w okresie przed kwitnieniem grochu ; pachówki strąkóweczki : 1 złoże jaj na 3 roślinach w okresie formowania strąków; strąkowca grochowego: 2 chrząszcze na 1m2 w okresie formowania strąków. Do ochrony należy stosować preparaty zalecane przez IOR.
Groch może być uprawiany na plantacjach jednogatunkowych, ale w Polsce bardzo popularnym sposobem uprawy są mieszanki z innymi gatunkami strączkowych lub ze zbożami (owies, jęczmień). Zaletą tego typu upraw jest większa niezawodność plonowania w porównaniu z zasiewami w czystym siewie. Przy wyborze odmian do komponowania mieszanek należy wziąć pod uwagę wymagania glebowe odmian grochu, a także gatunków i odmian zbóż. Odmiany wchodzące w skład mieszanki powinien cechować zbliżony termin dojrzewania i mała podatność na wyleganie. Gleba powinna być przygotowana bardzo starannie, wysiew nasion dokonuje się w 1 dekadzie kwietnia siewnikiem rzędowym, przyjmując za optymalną obsadę 100 nasion na 1 m2. Omłotu dokonujemy przy zmniejszonych obrotach bębna młócącego (400obr./min), zwiększeniu szczeliny między klepiskiem a bębnem młócącym ,prawidłowym doborze sit. Zalecany jest zbiór jednoetapowy, rozpoczyna się go w momencie ,gdy około 85% nasion jest twardych, strąki są suche ,liście i łodygi zaschnięte. Natomiast po zbiorze nasiona należy doczyścić i dosuszyć do wilgotności poniżej 15%.
Opracował: Tomasz Szymański
Zespół Doradczy w Ostrzeszowie
Literatura:
1.Poradnik dla rolników :,,Rośliny strączkowe i motylkowe drobnonasienne”
-,,Postęp hodowlany i elementy agrotechniki”-dr Lech Boros
2.www.minrol.gov .pl - wyszukiwarka i etykiety środków ochrony roślin.
3. Lista opisowa odmian. Rośliny rolnicze-COBORU Słupia Wielka 2015r